So’rg’ichga o’rganib qolgan bolani undan ajratish unchalik oson ish emas. Bolaning psixikasiga salbiy ta’sir ko’rsatmay so’rg’ichdan ajratishni bola 2 yoshdan oshganda amalga oshirgan ma’qul. Uzoq davr mobaynida (2-4 yildan ko’p) bola so’rg’ichni so’rib yursa, uning jag’i noto’g’ri shakllanadi, tish qisishi ochiq holda qoladi, o’rta quloq kasalliklari yuzaga kelishi mumkin va hokazo.
Amerikalik mutaxassislarning fikricha, so’rg’ich so’rish 4 yoshgacha bezarar hisoblanadi, lekin Rossiyalik mutaxassislar boshqacha fikrda — bolani 2 yoshdan so’ng so’rg’ichdan ajratish lozim.
Bolani so’rg’ichdan ajratish davrini ota-ona bolasining holatiga, psixologik salomatligiga, temperamentiga qarab tanlashlari lozim. Asosiysi, so’rg’ichdan ajratayotganda bolaning psixikasini buzmay, uning so’rish ehtiyoji o’rnini mehr va e’tibor bilan qoplab, sabr bilan harakat qilish lozim.
Aks holda, bolaning so’rg’ich so’rishga bo’lgan ehtiyoji qondirilmay qoladi va u bu ehtiyojni kelajakda boshqa yo’llar bilan qondirishi mumkin. Masalan, barmoq so’rishi, tirnoq tishlashi yoki asabiy va injiq bo’lib qolishi mumkin.
So’rg’ichdan ajratayotganingizda quyidagilarga ahamiyat bering:
Birinchidan, shoshish mumkin emas. Bolani so’rg’ichdan chiqishiga yaxshilik, mehr va erkalash bilan erishish lozim.
Ikkinchidan, so’rg’ich bilan uxlash odati bo’lgan bolalarga uning o’rnini bosuvchi vosita topish kerak. Masalan, yumshoq ayiqcha, yoqimli musiqa, onaning qo’llari va hokazo.
Uchinchidan, bola gapga tushunadigan yoshda bo’lsa, unga so’rg’ich haqida ertak aytib bering. So’rg’ichni pari olib ketib o’rniga ajoyib sovg’a olib kelishini tushuntiring. So’rg’ichni bola bilan birga bir joyga bekitib qo’yib o’rniga bola uchun yoqimli sovg’a solib qo’ying. Bola so’rg’ichni izlab sovg’a topadi.
To’rtinchidan, bolani zeriktirib qo’ymang. Ko’pincha, zerikkan bola so’rg’ich so’rishni qo’msaydi.
Beshinchidan, bola so’rg’ichsiz yig’lab, uxlolmay qattiq qiynalayotgan bo’lsa, so’rg’ichdan ajratish muddatini 1-2 haftaga suring.
Oltinchidan, bola so’rg’ichni qumsab so’rayotgan bo’lsa, uni chalg’iting, u bilan o’yin-kulgi qiling.
Yettinchidan, so’rg’ichdan ajratish o’yinlarini o’ylab toping.
Masalan, bir devorga bolaning bo’yi yetadigan joyga so’rg’ichni mahkam o’rnatib qoqib qo’ying. Bola so’rg’ichni qo’msaganda o’sha devor yoniga borib so’radi. Uzoq vaqt devorning oldida turishdan zerikib, siz jalb qilayotgan o’yinlar tomon shoshadi va so’rg’ichdan o’zi asta bosh torta boshlaydi.
Sakkizinchidan, so’rg’ichga dori, garimdori, sarimsoq piyozi kabi achchiq narsalar surib bolaga so’rdirmang. Bu uning psixikasiga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
To’qqizinchidan, «so’rg’ich so’rasan», deb bolani uyaltirmang. Bu uning jismoniy va ruhiy ehtiyoji, erkaligi emas.
O’ninchidan, so’rg’ichdan ajratayotganingizda bola sog’lom va yaxshi holatda bo’lishi lozim. Ya’ni, biror jismoniy rivojlanish bosqichidan o’tayotgan (yurishni, emaklashni boshlayotgan va boshqalar), kasal yoki emishdan ajratilayotgan bolani so’rg’ichdan ajratish mumkin emas.
Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.
Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi