Astma kasalligi keng tarqalgan bo’lib, kattalarda juda og’ir kechadi. Astma bilan kasallangan bola nafas olish bilan bog’liq muammoga duch keladi va doimiy yo’talishi bilan qiynaladi. Oddiy jismoniy mashg’ulotlardan keyin nafas olishning muamo bo’lishi kuzatiladi. Astma kasalligini vaqtida aniqlab, davolash kerak. Aks holda, bola jismonan juda zaif bo’lib o’sadi. Agar kattalarda astma surunkali bo’lsa, bolalarda uni davolash mumkin.
Astma kasalligining alomatlari:
– tez-tez, qisqa-qisqa nafas olish (chuqur nafas olish mushkul);
– nafas hushtak bilan chiqadi;
– nafas olinayotganda ko’krak mushaklari qattiq, ko’rinarli harakatda bo’ladi;
– lab, tirnoq yoki yuzning ko’kishroq rangda bo’lishi (o’pkaga yetarlicha kislorod tushmagani sababli);
– doimiy charchoq hisi;
– ishtahaning yo’qligi;
– yig’lash ohangining o’zgarishi (pastroq ohangda yig’lash);
– apatiya;
– bo’shlik.
Astma simptomlari ko’pincha kechasi, uyqu paytida, namoyon bo’ladi. Buning sababi:
1. Nafas olish yo’llarining sezgirligi kechasi oshadi.
2. Tunda o’pka qisqarishi pasayadi.
3. Tunda organizm o’pka faoliyatini o’zgartiruvchi maxsus moddalarni ishlab chiqaradi.
4. Badan harorati kechasi pasayadi, bu esa nafas yo’llari sovishiga olib keladi.
Bolalarda astmaning kelib chiqish sabablari:
Hozirgi kungacha astma kasalligining barcha sababi aniqlanmagan. Asosiy aniq sabablar:
– Allergiya – allergenlar tufayli bolaning nafas olish tizimi zaiflashadi.
– Genetika – astma genetik o’tishi mumkin bo’lgan kasallik;
– Bola rivojlanishi – chaqaloqning immuniteti pasayishiga olib keluvchi omillarning mavjudligi (og’ir homiladorlik, chaqaloqni ko’p shamollatish, ko’krak sutini emmasligi, homiladorlik davomida homilador ayolning chekishi va boshqalar).
Bolalarda astmani davolash:
Odatda bolalarda astma ikki bosqichda davolalanadi:
- Astmani keltirib chiqaruvchi omillar (allergen, sovuq havo, tashqi muhitdagi yod moddalar, masalan, tamaki)ni aniqlab, ularni bartaraf etish.
- Kasallikni dori bilan davolash.
Davolashni doimo yoki xuruj paytidagina amalga oshirish mumkin. Ko’pincha gormonal preparatlar, ingalyatsiya va spreylar ishlatiladi. Eng asosiysi, kasallikni davolash sxemasini aniq bajarish lozim.
Astma bilan kasallangan bolalarni jismoniy mashg’ulotlardan chetlatish kerak.
Ota-ona bilishi lozim bo’lgan narsalar:
1. Bola hayotining dastlabki yili davomida ko’p shamollagan, ayniqsa yo’talgan bo’lsa, uni nazorat qilib turing.
2. Astma alomatlari aniqlansa, darhol shifokorga murojaat qiling.
3. Shifokor bilan davolash sxemasini ishlab chiqing.
4. Astma alomatlari namoyon bo’lish tezligi va sonini kuzating.
5. Bolada astma alomatlari paydo bo’lishiga ta’sir etuvchi omillarni aniqlang va ularni bartaraf eting.
6. Shifokor tavsiya etgan dorilarni vaqtida, to’g’ri miqdorda bolaga ichiring.
Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.
Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi