Chaqalog’ingizning tishi chiqyaptimi?

Bolaning tishi chiqishi ba’zida qiyinchiliklar bilan kechadi. Ba’zi bolalar bu davrdan oson o’tadi. Har qanday vaziyatda ota-onalar bilishi kerak bo’lgan muhim jihatlar mavjud: 

1 Bolaning milki shishib qoladi;
2. Bolaning milki oqish rangga bo’yaladi;
3. Ko’p so’lak oqadi;
4. Bola hamma narsani og’ziga olib chaynashni istaydi;
5. Tana harorati oshadi ( ko’pi bilan 37-38 gradusgacha);
6. Bola injiqroq bo’lib qoladi;
7. Bolaning uyqusi buziladi yoki uyqu rejimi o’zgaradi;
8. Bola ona ko’kragini yoki qo’lini tishlashni xohlaydi;
9. Bolaning ishtahasi yo’qoladi;
10. Bolaning najasi suyuqlashadi, ichi ketadi.

Yuqoridagi alomatlarni ayrim kasalliklar alomatlari bilan adashtirib yubormang. Masalan, bolaning tana harorati oshib, bola yo’talib, burni oqayotgan bo’lsa, u holda bola shamollagan bo’lishi mumkin. Yoki bolaning ichi ketishi kuchayib borib, unga qusish ham qo’shilib ketsa, demak bola infeksion kasallikka uchragan, uni darhol davolash lozim.

Onaning o’zi farzandi uchun birinchi shifokordir. Shuning uchun yuqoridagi alomatlarni bolada kuzatsangiz va ular kasallik emasligiga shubhalanayotgan bo’lsangiz, u holda shifokorga murojaat qilganingiz ma’qul. Bolada tish chiqish jadvali va tish chiqishi bilan bog’liq muammolar bilan ham tanishing.

Bolada ilk tishlarning chiqish jarayoni ba’zida qiyinchilik bilan o’tadi. Bu jarayonda ota-ona quyidagilarga ahamiyat bermog’i lozim:

• Bolaning tishi chiqayotganda uning organizmida vitamin D yetarlicha bo’lishini ta’minlash kerak. Buning uchun bola bilan toza havoda quyosh nurlari ostida ko’proq bo’lish tavsiya etiladi.
• Bolaning tishi chiqayotganda isitma chiqishi kuzatilsa, emlashni amalga oshirmaslik tavsiya etiladi. Chunki bu davrda bolaning immuniteti pasaygan bo’lib, emlashdan so’ng nohush holatlar vujudga kelishi mumkin.
• Bolaning tishi chiqayotganda uni kuch bilan ovqatlantirmaslik maqsadga muvofiq bo’ladi. Bola o’zi istaganicha yeyishi yoki faqat emishi foydali bo’ladi.
• Tishi chiqayotgan bolaning so’lagi oqishi natijasida organizmidan ko’p suyuqlik chiqib ketadi, shuning uchun unga ko’proq suv ichirib turish kerak.

Bolada tish chiqishi asosan 6 oydan boshlanib, 2.5-3 yoshiga qadar ma’lum bir tartibda barchasi chiqib bo’ladi (Tish chiqish jadvaliga qarang). Lekin bu muddat va tartib bolaning ovqatlanishi, genetik rivojlanishi va boshqa sabablar tufayli har xil bo’lishi mumkin. Agar oldin tish chiqishining kechikishi raxit belgisi deb ta’kidlangan bo’lsa, hozirgi kunga kelib, jismonan sog’lom bolada ham tish chiqishi muddatidan kechikishi yoki oldinroq bo’lishi mumkin ekanligi aniqlandi. Tish chiqish jarayoni ayrim bolalarda muammolar keltirib chiqarishi mumkin.

Ota-onalar quyidagi holatlarga alohida ahamiyat bermoqlari lozim:

– Tish chiqishi jadvaldagi muddatlardan 2-3 oyga kechikishi;
– Tishning jadvaldagi muddatdan 2-3 oy oldin chiqishi;
– Tish chiqish tartibining buzilishi;
– Tish chiqishi milkdagi tishlar qatorida bo’lmasligi;
– Tishning noto’g’ri shakllanishi;
– Tug’ilishdan oldin tish chiqishi.

Yuqoridagi holatlar kasallik holati emas, lekin bola organizmida ma’lum patologik jarayon mavjudligidan dalolat beradi.

Tish chiqayotganda, ko’p so’lak oqishi, bola tajang bo’lishi, og’ziga qo’li yoki o’yinchoqlarni solib yurishi, ishtaha yo’qligi, uyqusi buzulishi kuzatilishi mumkin.

Bolaning tishi chiqayotganida uning qiynalishini qanday yengillashtirish mumkin? Quyidagi tavsiyalarni o’qib chiqing:

1. Tishi chiqayotgan paytda bolaga ikki barobar ko’proq mehr va e’tibor berish lozim.

2. Rezinali, plastmassali bola tishlab yuradigan va tish chiqishini osonlashtiruvchi maxsus o’yinchoqlar sotib oling (bolada og’riq juda sezilarli bo’lsa, bu o’yinchoqni berishdan oldin muzlatgichda sovutib bersangiz, og’riqni ham oladi).

3. Toza qo’llaringizni doka bilan o’rab bolangiz milklarini asta-asta massaj qiling (doka muzdek bo’lsa ham yaxshi).

4. Pediatr belgilagan og’riq qoldiruvchi dorini shifokordan maslahat olgan holda bering.

5. Tish og’rig’ini sezdirmaydigan maxsus gellar suring.

(ayrim bolalarda bunday gellar tish chiqish jarayonini sekinlashtirib qo’yishi mumkin, shuning uchun, shifokor bilan maslahatlashing).

Bolada normada tish chiqish muddati va tartibini bu yerda ko’ring.

Quyidagi jadvalda bolaning tishi chiqish muddatlarining o’rtacha ko’rsatkichlari bilan tanishib chiqishingiz mumkin.

Manba: Uzbaby.uz

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi