Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
Farzand tarbiyasi
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari
Farzand tarbiyasi
Asosiy 1-3 yosh Xulq-atvori Odobini nazorat qilish bo'yicha maslahatlar va vositalar

So’rovlar va ko’rsatmalar: bolalarga hamkorlik qilish orqali yordam berish

da Odobini nazorat qilish bo'yicha maslahatlar va vositalar
O'qish vaqti:4 daqiqa o'qildi
A A
0
So'rovlar va ko'rsatmalar bolalarga hamkorlik qilish orqali yordam berish

So'rovlar va ko'rsatmalar bolalarga hamkorlik qilish orqali yordam berish

Asosiy fikrlar

  • So’rov – bu bolangizdan biror narsa qilishni so’rashdir. Ko’rsatma – bu bolangizga biror narsa qilishni buyurishdir.
  • So’rovlar va ko’rsatmalar aralashmasidan foydalanish yaxshi. Ammo ko’rsatmalardan ko’ra ko’proq so’rovlar samaraliroqdir.
  • Ko’rsatmalar berishingiz kerak bo’lganda, ularni aniq, qisqa va bolangizning yoshiga mos keladigan qilib qo’ying.

So’rovlar va ko’rsatmalar:  ular orasidagi farq

Bolangizdan biror bir narsani qilishini so’raganingizda ,so’rov orqali so’raysiz. Masalan, “ kirlarni yig’ib olishda menga qarashib yubora olasizmi ?” Yoki “ Iltimos ko’chaga chiqangizda paltongizni kiyib oling?. Farzandingiz bu kabi  so’rovga «ha» yoki «yo’q» deyishni tanlashi mumkin.  Bolaning biror narsa qilishini xohlasangiz unga ko’rsatma bering. Masalan, “Iltimos, kirlarni hozir yig‘ishga yordam bering” yoki “Iltimos, ko‘chaga chiqqanimizda paltongizni kiying”. Bu bolangizga nima qilishni va qachon qilishni xohlayotganingizni aytadi. Va bu oraqali  bolangizga yo’q deyish imkoniyatini bermaysiz.

Bolangizga nima qilishini aytishingiz yoki so’ramoqchi bo’lgan narsangizni aniq qilib so’rashingiz muhimroq. Balki siz bunga o’xshash gaplarni aytishingiz mumkin,“Nega menga bu yerni tozalashga  ko’maklashmayapti ?” . Bunday so’rovlar orqali nima qilishni bilmay qoladi.Natijada  u siz undan yordam so’rayapsizmi, nima qilish kerakligini aytyapsizmi yoki hech kim yordam bermayotganidan shikoyat qilayotganingizni bilmasligi mumkin. Agar o’ziz nima xohlayotganizni bilmasangiz, boshqa kishiga uni to’g’ri yetkazib berolmaysiz!

So’rovlar yoki ko’rsatmalar?

Ko’rsatmalar va so’rovlar ham muhim hisoblanadi, shuning uchun ko’rsatmalar va so’rovlar aralashmasidan foydalanish samaraliroq .

Ko’rsatmalar ko’pincha xavfsizlik uchun muhimdir – masalan, «yo’lni kesib o’tayotganimizda qo’limdan ushlab turing». Ko’rsatmalarga rioya qilishni o’rganish esa bolangizga maktabgacha va maktabga tayyorlanishiga yordam beradi. Ammo ko’rsatmalar juda ko’p bo’lsa, bolalar o’zlarini haddan tashqari bosim ostida qolishi  yoki  isyonkor hissiyotlarni tuyishi mumkin.

So’rovlar farzandingizga tanlov va nazorat tuyg’usini beradi, bu sizning farzandingiz bilan hamkorlik qilish ehtimolini oshirishi mumkin. Shuning uchun ko’rsatmalardan ko’ra tez-tez so’rovlardan foydalanishga harakat qiling .

Samarali ko’rsatmalar berish: g’oyalar

Ko’rsatmalar bolangiz uchun qiyin bo’lishi mumkin. Ba’zida topilgan  g’oyalar sizga ko’rsatmalar berishingiz kerak bo’lganda ko’proq hamkorlik qilishga yordam beradi.

Farzandingizga e’tibor qaratayotganingizga ishonch hosil qiling. Farzandingizning e’tiborini jalb qilish uning tinglayotganiga ishonch hosil qilishga yordam beradi. Buni amalga oshirishingiz mumkin:

  • yaqin joyda harakat qilish – 2 metr oralig’i
  • bolangizning ko’zlariga qarab gapirish
  • farzandingiz nomi aytib gapirish
  • past va xotirjam ovozdan gapirish
  • bolangizdan bu ko’rsatmalarni sizga qaytarib qilishini so’rash

Tushunarli tildan foydalaning

Ko’rsatmalar tushunarli, qisqa va bolangizning yoshiga mos bo’lishi kerak. Masalan, kichkina bola uchun «O’yinchoqlar uzoqda» deb aytishingiz mumkin. Ammo besh yoshli bola uchun «Iltimos, o’yinchoqlaringizni uzoqroqqa qo’ying» deb aytishingiz mumkin. Kichik yoshdagi bolalar uchun bir vaqtning o’zida faqat bitta ko’rsatma bering.

Samimiy bo’ling

Ijobiy ko’rsatmalar bolangizga muvaffaqiyat qozonishiga yordam beradi, chunki ular unga nima qilishni xohlayotganingizni aniq aytadi. Masalan, “Bunday ovqatlanma” o‘rniga “Iltimos, og‘zingizni yopiq holda chaynang” deb ayting.

Variantlarni o’z ichiga olgan ko’rsatmalar bering.

Bu farzandingizning siz so’ragan narsani qilish imkoniyatini oshirishi mumkin, chunki bu bolangizga qandaydir tanlash imkonini beradi. Masalan, “Hozir cho‘milish vaqti. Pufakchalar bo’lishini xohlaysizmi yoki pufakchalarsizmi ?’ Yoki «Kiyinish vaqti keldi – qizil shimmi yoki ko’kmi?»

Takrorlashlarga tayyor bo’ling

Bolalar tez-tez eslatmalarga muhtoj. Misol uchun, «Sem, men sizga yana aytaman. Endi oyoq kiyimingizni kiying”. Farzandingiz aytganini qilish uchun rag’bat yoki sabab qo’shib ko’rishingiz mumkin. Masalan, «Agar siz oyoq kiyimingizni tezda kiysangiz, parkda ko’proq vaqtimiz bo’ladi». Kichikroq bola uchun «Avval poyabzal, keyin mashinalar» deb aytishingiz mumkin.

Natijalardan foydalaning.

Agar farzandingiz ko’rsatmalaringizga rioya qilmasa, uch yoshdan oshgan bolalar uchun oqibatlardan foydalanishingiz mumkin . Misol uchun, «Iltimos, men bo’yoqlarni olishdan oldin boshqa o’yinchoqlaringizni qo’ying». Natijada rasm bo’lmasligi mumkin  – bolangiz tartibga kelguncha bular zerikarli bo’lishi mumkin.

Agar siz qat’iyatli va izchil bo’lsangiz, bolangiz oxir-oqibat oilangizga yordam berish, maqtovga sazovor bo’lish, noqulaylikdan qochish yoki xohlagan narsasini olish uchun ba’zida u istamagan narsalarni qilish kerakligini bilib oladi. Bu o’z-o’zini tarbiyalash va mustaqil bo’lishni rivojlantirishda muhim qadamdir.

Farzandingizga so’rovlar va ko’rsatmalar bilan hamkorlik qilishni o’rganishga yordam berish:  bu borada maslahatlar

Bolalar ko’rsatmalar va so’rovlar bilan hamkorlik qilishni o’rganishlari uchun vaqt kerak bo’lishi mumkin. Ushbu  ko’rsatiladigan g’oyalar quyidagilarga yordam berishi mumkin:

  • Bir xil, tanish so’zlardan foydalanishda davom eting – masalan, «Jahongirni tinglang», «Siz kerak» va «Endi iltimos». Bu so’zlar ishora sifatida ishlaydi va oxir-oqibat bolangiz tushunadi. Farzandingiz hamkorlik qilganida maqtov va dalda bering – masalan, “Ajoyib ish, sizsiz men buni uddalay olmasdim”.
  • Kundalik tartiblarni o’rnating . Kundalik tartib bolangizga takrorlanadigan kundalik vazifalarni bajarishga yordam beradi. Muntazamlar, ayniqsa, yosh bolalar va qo’shimcha ehtiyoji bo’lgan bolalar uchun foydali bo’lishi mumkin.
  • Farzandingizni qiziqarli o’yinlarga yoki qandaydir vazifalarga jalb qilishga harakat qiling. Masalan, “Qani kim chaqqon” – bu bolalarga ertalab tayyorlanishga va eshikdan chiqishga yordam beradigan o‘yin.

Nima uchun bolangiz hamkorlik qilmasligi mumkin

Farzandingiz hamkorlik qilmasa, bu siz u qila oladiganidan ko’proq narsani kutayotganingiz uchun bo’layotgan bo’lishi mumkin . Siz uchun bolangiz ko’nikmalarini o’rgatish muhim yoki uni siz bilan birgalikda hamkorlik qilishi mumkin.

Farzandingiz nima uchun siz so’ragan narsani qilmasligi uchun  qandaydir  sabab bo’lishi mumkin – masalan, u o’zini yomon his qilgani, charchagan yoki qo’rqib ketgan. Haddan tashqari charchagan va och boladan xonasini tozalashni so’rash, ehtimol, ish bermasligi mumkin. Farzandingiz yaxshi sababga ko’ra hamkorlik qilmasa, farzandingiz hamkorlik qilish ehtimoli ko’proq bo’lishi uchun ko’rsatmalaringizni o’zgartirishingiz kerak bo’lishi mumkin. Masalan, «Kechki ovqatdan keyin xonangizni tozalashingizni xohlayman».

Ba’zida bolalar umuman hamkorlik qilishdan bosh tortish bosqichlaridan o’tadilar . Bu odatiy holat. Farzandingiz rivojlanishi bilan uning xatti-harakati o’zgaradi. Doimiy, qat’iy va mehribon bo’lishga harakat qiling va bolangizni xavfsizlik kabi muhim narsalarda hamkorlik qilishga undashga harakat qiling.  Farzandingiz qo’shimcha ehtiyojlarga ega bo’lsa, boshqa odamlarga, masalan, katta aka-uka, katta oila a’zolari va qo’shnilaridan maslahat olishi  foydali bo’ladi, shuning uchun ular bolangizga qanday qilib samarali so’rov va ko’rsatmalar berishni bilishadi.

Aksariyat bolalar e’tibor berishlarini yaxshi ko’radilar – va ko’pchilik  uchun bu ijobiy yoki salbiy bo’ladimi, bu narsa ular uchun  hech ham  farq qilmaydi. Farzandingiz hamkorlik qilishdan bosh tortsa,to’g’ri e’tibor ololmayotganidan shunday tutishi mumkin. Buning o’rniga, bolangizga hamkorlikka,ya’ni birgalikda nimadir qilishga ko’proq e’tibor berishga harakat qiling. U hamkorlik qilishni xohlamasa, muloyim ohangda javob bering.

 

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi

UlashishUlashishJo'natish

O'xshash Postlar

Virtual autizm ‒ bolajonlarga xavf tug‘dirmoqda

Virtual autizm ‒ bolajonlarga xavf tug‘dirmoqda

31/03/2022
Kun tartibi

Kun tartibi: Xulq-atvorni nazorat qilish usuli

06/04/2022
xatti-harakatlarni boshqarish usullari

Oldindan rejalashtirish: xatti-harakatlarni boshqarish usullari

06/04/2022
Bolaga ijobiy e’tibor qaratish: xatti-harakatlarni tarbiyalash usullari

Bolaga ijobiy e’tibor qaratish: xatti-harakatlarni tarbiyalash usullari

06/04/2022
Chalg’itish: xatti-harakatlarni boshqarish vositasi

Chalg’itish: xatti-harakatlarni boshqarish vositasi

06/04/2022
Atrof-muhitni o'zgartirish: xatti-harakatlarni tarbiyalash vositasi

Atrof-muhitni o’zgartirish: xatti-harakatlarni tarbiyalash vositasi

06/04/2022

Tavsiya etiladi

Ota-ona va farzand munosabatlari  haqidagi hadislar

Ota-ona va farzand munosabatlari haqidagi hadislar

1 yil avval
Farzandlik burchi

Farzandlik burchi

1 yil avval
this slowpoke moves

Trenddagi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

3 yil avval
Homiladorlikda kindik og’rishi: norma yoki patologiya

Homiladorlikda kindik og’rishi: norma yoki patologiya

3 yil avval

Mashhur

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

3 yil avval
Homiladorlikda kindik og’rishi: norma yoki patologiya

Homiladorlikda kindik og’rishi: norma yoki patologiya

3 yil avval
Qin qichishi va achishi: sabablari, davolash usullari hamda profilaktikasi

Qin qichishi va achishi: sabablari, davolash usullari hamda profilaktikasi

3 yil avval
Sistit kasalligi va uning davolash usullari

Bolalarda sistit kasalligi, alomatlari, va uni davolashning yo’llari

4 yil avval
Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

3 yil avval
Farzand tarbiyasi

Ushbu saytimiz orqali siz azizlarga farzandlarimiz tarbiyasi, ularni qanday parvarish qilish yoki tobi qochganda qanday muolajalar qilish mumkinligi, vaqtlarini qanday taqsimlash va shu kabi ko'plab foydali ma'lumot va maslahatlarni malakali shifokorlarimiz-u, dinimiz olimlaridan, hamda boshqa rivojlangan davlatlar mutaxasislaridan ko'chirib olingan zaruriy ma'lumotlarni e'tiboringizga havola qilib boramiz.

  • Biz haqimizda
  • Biz bilan aloqa

© 2021-2023. Farzandtarbiyasi.uz

Qaytib kelganingizdan xursandmiz!

Akkauntingizga kiring

Parolni unutdingizmi?

Parolingizni oling

Parolni tiklash uchun foydalanuvchi nomingiz yoki elektron pochta manzilingizni kiriting.

Kirish

Yangi pleylist qo'shish

Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari

© 2021-2023. Farzandtarbiyasi.uz