Sogʻlom parxez yuritish hamda jismoniy mashq bilan shugʻullanish orqali turmush tarzini yaxshilash va ularning ona suti bilan oziqlantirishdagi ta’siri

Asosiy jihatlar:

• Tanangiz farzandingizni sut bilan ta’minlash davomida qoʻshimcha ozuqa isteʼmoliga muhtojlik sezadi.
• Agar ona suti bilan oziqlantirish jarayonida boʻlsangiz, alkogol, tamaki hamda turli zararli ichimliklar va mahsulotlardan uzoqda boʻlishingiz tavsiya etiladi. Kofein miqdorini ham kamaytiring.
• Tugʻruq jarayonidan soʻng muntazam jismoniy mashq bilan shugʻullanishni yoʻlga qoʻying.

Ona suti bilan oziqlantirish davomida yuritiladigan parxez: tanangiz nimaga ehtiyoj sezmoqda?

Agar farzandingizni ona suti bilan oziqlantiryotgan boʻlsangiz, albatta organizmingiz qoʻshimcha ozuqa isteʼmoliga muhtoj. Sababi organizmingiz maʼlum bir vaqt davomida farzandingiz uchun sut ishlab chiqarishi kerak. Siz 5 muhim taom turlari orasidan oʻzingizga mos yeguliklar roʻyxatini shakllantiring:

• sabzavot
• meva
• donli mahsulotlar
• protein oqsiliga boy mahsulotlar
• tarkibida kalsiy miqdori koʻp mahsulotlar.

Agar sogʻlom ovqatlanish ritmi asosida ish tutayotgan boʻlsangiz, koʻplab foydali ozuqaviy moddalar qabul qilmoqdasiz. Shu oʻrinda  siz bilishingiz kerak bo’lgan bir nechta oziq moddalar:  kaltsiy, yod, B12 va D vitaminlari. Shuningdek, organizm uchun foydali ichimliklar ichayotganligingizga ishonch hosil qiling.

Kalsiy

Kalsiy farzandingiz suyagi rivojlanishidagi taʼsiridan tashqari ona suti tarkibida ham asosiy oʻrin tutadi.

Quyidagi mahsulotlardan kalsiy qabul qilasiz:

• kundalik isteʼmol qiladigan mahsulotlaringiz: sut, pishloq hamda yogurt
• kalsiyga boy mahsulotlar
• baʼzi turdagi yashil sabzavotlar
• bodom

Yod

Yod chaqaloq miyasi hamda asab tizimini rivojlantirib boruvchi moddalardan hisoblanadi. Shuningdek, bu jarayon yodga boy mahsulotlar isteʼmol qilinayotganligiga ham bogʻliq.

Yod moddasi  dengiz mahsulotlari, yodlangan tuz, hamda yodlangan tuz qoʻshilgan non tarkibida koʻp uchraydi.

Yod tanqisligi kuzatilayotgan onalarda bolalarga bir qancha zararlari tegishi mumkin. Shuning uchun emizikli ayollar uchun kuniga 150 mikrogram miqdorida yod qabul qilish tavsiya etiladi. Agar sizda azaldan mavjud qalqonsimon bezga oid muammo kuzatilsa, yod isteʼmolidan avval shifokoringiz bilan maslahatlashib olishingiz tavsiya etiladi.

B12 vitamini

Ushbu vitamin turi farzandingizning asab tizimini mustahkamlashda muhim oʻrin tutadi. Bola ushbu vitaminni ona sutini qabul qilish orqali oladi.

Bundan tashqari B12 vitamini  goʻsht, baliq, tuxum, sut hamda toʻyingan donli mahsulotlardan tayyorlangan nonushta tarkibida koʻplab uchraydi.

Agar siz taqiqlangan parxez turini yoqlayotgan boʻlsangiz, (ayniqsa vegetarianlar uchun maxsus) tarkibida B12 vitamini  yetarlicha mavjud mahsulotlar isteʼmol qilayotganingizga amin boʻling. Bu borada sizga biriktirilgan sogʻliqni saqlash markazi hamshirasi  yordam berishi mumkin.

D vitamini

Ushbu vitamin turi farzandingizning organizmida kalsiyning ( kalsiy bola suyagi oʻsishi va rivojlanishida muhim oʻrin tutadi)  tez soʻrilib ketishiga yordam beradi. Ona suti tarkibida ushbu modda mavjud. Shuningdek quyosh nuridan ham ushbu modda qabul qilib olish mumkin. Shu sababli, shifokorlar koʻproq quyosh nuri tushishi mumkin boʻlgan koʻp joylarda sayr qilishni tavsiya etishadi. Vitamin D yogʻli baliq, tuxum sarigʻi hamda sariyogʻ kabi mahsulotlar tarkibida koʻplab mavjud.

Agar koʻpincha yopinib yursangiz, quyoshli hududlarda kam vaqt oʻtkazsangiz, sizda vitamin-D tanqisligi kuzatilishi mumkin.

Agar vitamin D tanqisligi kuzatilsa, tarkibida  ushbu vitamin  mavjud mahsulotlarni koʻproq isteʼmol qiling.

Ichimliklar

Ona suti bilan oziqlantirish mobaynida, ona organizmi uchun koʻp suv talab qilinadi. Kuniga 10 stakan ichimlik ichishga odatlaning. Ayniqsa agar issiq va nam ob havoda  koʻp harakatda boʻlsangiz, koʻp suv ichish tavsiya etiladi.

Yetarli suyuqlik qabul qilmayotgan boʻlsangiz, organizmingizda peshob normal ishlayotganiga ishonch hosil qiling. Agar peshob rangsiz yoki sargʻish koʻrinishda boʻlsa, bilingki, koʻproq suyuqlik qabul qilishingiz lozim.

Oddiy ichimlik suvi ham foydali,  ham arzon ichimlik turi hisoblanadi. Baʼzi turdagi ichimliklardan masalan, meva sharbatlari, quyultirilgan sut hamda gazli suvlar isteʼmolini imkon qadar kamaytiring.

Ona suti bilan oziqlantirish mobaynida bir qancha  yeguliklar isteʼmolini cheklang

Kafein

Kafein asta-sekin ona suti tarkibiga singib borishi mumkin. Shuning uchun, tarkibida kafein koʻp uchrovchi choy hamda qahva kam ichishga odatlanganingiz maʼqul. Yangi tugʻilgan chaqaloqlar kafeinga nisbatan sezgir boʻlishadi.

Oʻrtacha miqdordagi kafeinning organizmga zarari yoʻq, ya’ni 2 stakan qahva hamda 4 stakan choy miqdorida tavsiya etiladi. Shuningdek, bu mahsulot oʻrniga, tarkibida kafein mavjud boʻlmagan, dorivor giyohlardan tayyorlangan choy turlarini sinab koʻrishingiz mumkin.

Agar chaqalogʻingiz uxlashda qiyinchilik sezayotgan boʻlsa, imkon qadar oʻzingizni  kafeinli mahsulotlar isteʼmolidan cheklang.

Tez tayyor boʻluvchi yeguliklar

Ushbu turdagi yeguliklar tarkibida koʻp miqdorda tuz, toʻyingan yogʻ, shakar mavjud boʻlib shu bilan birgalikda, ozuqaviy moddalar miqdori nisbatan kam.

Alkogol, tamaki va  turli koʻrinishdagi dori mahsulotlari isteʼmoli va ularning zararlari

Nimaiki isteʼmol qilsangiz, ona suti orqali chaqaloq organizmiga yetib boradi va albatta oʻz navbatida, bola sogʻligi va rivojlanishiga jiddiy taʼsir koʻrsatadi.

Imkon qadar, ona suti bilan oziqlantirish vaqtida alkogol, tamaki va marixuana kabi zararli mahsulotlar isteʼmolidan uzoqda boʻling.

Ona suti bilan oziqlantirish vaqti chekishni tashlash uchun juda yaxshi imkoniyat boʻlib, shu orqali farzandingizni tashqi zararli tutunlardan ham himoya qilasiz.

Chekish davomida uning oʻtkir hidi kiyimingiz, sochingizga oʻrnashib qolishi ehtimoli mavjud. Shuning uchun, chekishdan oldin oʻranib olsangiz yaxshi boʻlardi. Chekishdan soʻng, albatta, qoʻlingizni yuvishni unutmang.

Shu bilan birgalikda, atrofdagi boshqa odamlarning chekayotganligi farzandingizga beziyon ekanligiga ishonch hosil qiling.

Koʻplab dori mahsulotlarga bu vaqtda chek qoʻyilmaydi. Ammo, har ehtimolga qarshi, shifokoringiz yoki farmasevt bilan maslahatlashib olishingiz kerak boʻladi.

Emizikli ona imkon qadar, alkogol, tamaki kabi zararli dorilar isteʼmolini cheklagani maqsadga muvofiq.

Emizikli ayollarning muntazam jismoniy mashq bilan shugʻullanishlari

Tugʻruq jarayonidan soʻng, organizmingiz qayta tiklanishi lozim. Yaʼni tayyor boʻlishingiz zahoti jismoniy mashqlar bilan shugʻullanishingiz sogʻliq uchun juda foydali hisoblanadi.

Har kungi faollik:

• suyak hamda mushak toʻqimalarini kuchli qiladi;
• Yurak hastaliklari, saraton hamda 2-darajali qandli diabet kasalliklariga qarshi kurashadi;
• vazningizni me’yorda ushlaydi;
• uyqu sifatini yaxshilaydi;
• kam asabiylashishingizni ta’minlaydi;
• aqliy rivojlanishga yaxshi taʼsir koʻrsatadi.

Toza havoda sayr qilish kabi yengil mashqlar bilan boshlashingiz mumkin, keyinchalik yoga bilan shugʻullanish, suzish kabilarni rejangizga kiritib qoʻying.

Koʻp kuch talab qilmaydigan yengil mashqlar ona suti bilan oziqlantirish mobaynida foydali ozuqalar isteʼmoli  va farzandingiz oʻsib rivojlanishiga  zararli taʼsir koʻrsatmaydi.

Baʼzi ayollar jismoniy mashq  sut kislotasiga jiddiy taʼsir koʻrsatishi borasida shikoyat qilishadi.  Shuningdek, toʻgʻri mashqlar bilan shugʻullanish borasida shifokoringiz bilan maslahatlashib oling.