Maktab yoshidagi bolalarda ijodiy ta’lim koʻnikmasini rivojlantirish

Asosiy fikrlar:

• Ijodiy oʻyin maktab yoshidagi bolalarga oʻzini namoyon qilishga, gʻoyalarni oʻrganishga, muammolarni hal qilishga va narsalarni yangicha koʻrishga yordam beradi. 

• Bolalar koʻpincha dramatik oʻyinlarda oddiy rekvizitlardan foydalanishni yaxshi koʻradilar. 

• Ranglar, shakllar va naqshlarni yaxshiroq tushunish bolalarga his-tuygʻulari va gʻoyalarini yetkazish imkonini beradi. 

• Bolalar tovush, ritm, temp va balandlik kabi musiqiy tushunchalar bilan tajriba oʻtkazishni yoqtirishadi. 

Ijodiy oʻyin: nima uchun bu maktab yoshidagi ta’lim va rivojlanish uchun muhim.

Maktab yoshidagi bolalar odatda ijodiy san’at va badiiy faoliyatga katta qiziqish bildiradilar. Ijodiy faoliyat va ijodiy oʻyin bolangizning oʻrganishi va rivojlanishiga yordam beradi:

• bolangizning ijodkorligini va vizual ifodasini ragʻbatlantirish.

• bolangizga his-tuygʻularini, fikrlarini va gʻoyalarini ogʻzaki va ogʻzaki boʻlmagan usullarda ifodalashga yordam berish.

• bolangizni bir nechta javoblar bilan muammolar haqida oʻylashga undash.

• bolangizga muammolar haqida koʻp jihatdan o’ylashga yordam berish.

• bolangizni muammolarni hal qilish uchun materiallar va ommaviy axborot vositalaridan foydalanishga undash.

Drama orqali oʻrganish va rivojlantirish 

Maktab yoshidagi bolalar koʻpincha kiyinish, oshxona idishlari, tayoqchalar, qoʻgʻirchoqlar va hokazolar kabi oddiy rekvizitlar yordamida oʻzlarining hikoyalarini oʻylab topadilar hamda sahnalashtiradilar. Musiqa va qoʻshiqlar ham qiziqarli rekvizit bo’lishi mumkin. Siz bolangiz musiqa tinglayotgan yoki musiqiy videolarni tomosha qilayotganda qoʻshiq matnini ijro etayotganini koʻrishingiz mumkin.

Shuningdek, farzandingiz gʻamxoʻr veterinar yoki qattiqqoʻl politsiyachi kabi rollarni ijro etishi mumkin, bu esa unga dunyoni boshqa birovning nuqtai nazari bilan koʻrishga yordam beradi. Bunday rolli oʻyin va hikoya qilish muloqot qobiliyatlarini rivojlantiradi va bolangizga his-tuyg’ularini ifoda etishga yordam beradi.  Va bu bolangizga haqiqiy hayotiy muammolarni hal qilish imkoniyatini beradi, masalan, odam yoki uy hayvoni kasal boʻlsa yoki kimdir gʻazablanganida nima qilish kerakligini oʻrganadi.

San’at va hunarmandchilik orqali bola ruhiyatini rivojlantirish 

Maktab yoshidagi bolalar his-tuygʻular, gʻoyalar va xabarlarni etkazish uchun ranglar, teksturalar va shakllardan foydalanishi mumkin. Masalan, ular baxtni tasvirlash uchun juda koʻp yorqin ranglardan foydalanishlari mumkin. Shuningdek, ular narsalar orasidagi farqni koʻrsatish yoki chizmalarga ma’no qoʻshish uchun belgilar va soʻzlardan foydalanishlari mumkin.

Farzandingiz rang, shakl, naqsh va tafsilotlarni yaxshiroq tushunishini sezishingiz mumkin. Masalan, bolangiz besh barmoqli va oyoq barmoqlari bilan odamlarni chizishi mumkin. Farzandingiz daraxtlar va gullar uchun chizmalar va chizmalar chizgan boʻlsa, endi siz barglar, shoxlar, tanasi va gulbarglarini koʻrishingiz mumkin.

Bu yoshda bolalar oʻzlari oʻylagan narsalarni qilishning turli usullarini foydalanishlari mumkin. UlarGA uchun oldindan tayyorlangan qismlar kerak emas.  Masalan, ular hunarmandchilik kapalak qanotlarini chizishlari va kesishlar, yoki qog’oz, barglardan qanot yasashlari mumkin. Kichik maktab yoshidagi bolalar boshlash uchun hali ham sizning yordamingizga muhtoj boʻlishi mumkin.

Musiqa orqali oʻrganish va rivojlantirish 

Maktab yoshidagi bolalar oʻzlarining his-tuygʻularini oʻrganish uchun musiqiy tovushlardan foydalanishlari mumkin. Koʻpincha ular musiqa ularni qanday his qilishlari haqida gapirishlari mumkin.

Farzandingiz sizga musiqaviy hikoyalar aytib berishni yoqtirishi mumkin. Masalan, maktab yoshidagi bolalar koʻpincha «Boʻgʻirsoq»,”Boychechak”  kabi klassik musiqa asaridan zavqlanadilar.

Farzandingiz musiqa yaratishni, oʻzi biladigan qoʻshiqlarni nusxalash yoki oʻz musiqasini yaratishni yoqtirishi mumkin. U kundalik buyumlardan musiqa asboblari yasashi yoki musiqa ilovasidan foydalanishga qiziqishi, ovoz balandligi, aks-sado, ritm, temp va ohang bilan tajriba qilishni ham xohlashi mumkin. Va u musiqa asarini oʻynashni oʻrganish uchun musiqiy belgilar va notalardan foydalanishi muhim.

 Raqs orqali tanani rivojlantirish 

Maktab yoshidagi bolalar koʻpincha qoʻshiq matniga javoban ijodiy harakat qilishni yaxshi ko’radilar. Ular tanani yaxshiroq nazorat qiladilar va tanalarini yanada ifodali tarzda harakatlantirishlari mumkin. Ehtimol, bolangiz musiqa bilan vaqt oʻtishi bilan koʻproq harakat qilayotganini koʻrasiz. U eshitadigan tovushlardagi kontrastlarga munosabat bildira oladi. 

Farzandingiz doʻstlari bilan mashhur musiqa yoki qoʻshiqlar uchun raqs ketma-ketligini yaratishni boshlasa hayron boʻlmang.