Haftama-hafta
Homiladorlikda otaga qo’llanma
Salomatlik va tetiklik
Farzand uchun tayyorgarlik
To’lg’oq va tug’ish
Muddatidan oldin tug’ish
Abort qilish va o’lik tug’ilish
Homiladorlik va tug’ish: video
Parvarish rasmlarda: homiladorlik
Xulq-atvori
Ko’krak va idishda emizish
O’zaro yaqinlik va muloqot
Rivojlanish
O’ynab o’rganish
Xavfsizlik
Uyqu
Oilaviy hayot
Oziqlanish va jismoniy faollik
O’yin, media va texnologiya
Maktab va o’zlashtirish
O’yin kulgu va texnologiya
Oilaviy xilma-xillik
Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
Autizm haqida
Davolash usullari va xizmatlar
Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
Huquqlar va qonunlar
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamd-u sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavot-u durudlar bo‘lsin.
Alloh taoloning bandalariga beradigan son-sanoqsiz neʼmatlaridan biri – farzand tug‘ilishi munosabati ila aqiyqa qilish bo‘lib, bu ota-onaning burchlaridan biridir.
Demak, bir bolaning sog‘-salomat tug‘ilishi, uni tuqqan onasining sog‘ qolishi butun insoniyat uchun Alloh taoloning cheksiz inoyati va lutfu karamidir. Har bir tug‘ilgan farzand insoniyat uchun Alloh taoloning katta neʼmatidir.
Shuning uchun ham tug‘ilgan har bir farzand uchun Alloh taoloning O‘ziga shukur qilish kerak bo‘ladi. O‘z-o‘zidan «Farzandning tug‘ilishi munosabati ila Alloh taologa shukur qilish qanday bo‘ladi?» degan savol yuzaga keladi.
Har kim o‘zi bilib shukur qiladi, deyilishi mumkin. Hamma o‘z bilganicha shukur qiladigan bo‘lsa, shukur qilaman deb, kufrga o‘tib ketish ham hech gap emas.
Eng oddiy misol: Avvallari bola tug‘ilishi munosabati bilan “yuvish” degan marosim qiladiganlar bor edi. “Yuvish”da kelganlarga to‘ygunicha aroq ichirilardi. Endi o‘zimiz o‘ylab ko‘raylik. Alloh taolo birovga farzand neʼmatini ato etdi, katta baxt berdi. Endi bu kimsa o‘sha neʼmatning quvonchini nishonlamoqchi. Shukronasi esa neʼmatni bergan Zot – Alloh taolo harom qilgan narsani ichib, Allohga nisbatan katta gunoh qilishdan iborat. Bu aqlga to‘g‘ri keladimi? Undan tashqari, bola tug‘ilishi munosabati bilan turli bidʼat va xurofotdan iborat ishlarni qiladiganlar ham bor edi.
Allohga to‘g‘ri shukur keltirishni Alloh taoloning O‘zining taʼlimotlari to‘plamidan – Islomdan olish to‘g‘ri bo‘ladi. Islom shariatida esa oilada bola tug‘ilib, oraga yangi bosh kelib qo‘shilganini Alloh taoloning O‘zi musulmon bandalariga halol qilgan hayvonlardan birining boshini kesib, nishonlanadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlariga muvofiq bolaning sog‘-salomat tug‘ilganiga va uni tuqqan onasining sog‘ qolganiga shukrona keltiriladi.
O‘ylab ko‘radigan bo‘lsak, Alloh uchun qo‘y so‘yib, shukrona qilishni daʼvo qilsak ham bu marosimdan o‘zimiz foydalanamiz: taomlanamiz, ijtimoiy aloqalarimizni mustahkamlaymiz va hokazo. So‘yilgan qo‘yning go‘shti ham, yog‘i ham va boshqa qismlaridan biror zarrasi ham Alloh taologa yetib bormaydi. U holda nega endi «Alloh uchun qildim», deyiladi? Bu kabi ishlarning Alloh uchunligi nimada? Bu haqli savolning javobini Qurʼoni Karimdan topamiz.
Alloh taolo Haj surasida marhamat qiladi:
«Ularning go‘shtlari ham, qonlari ham zinhor Allohga yetmas. Lekin Unga sizdan taqvo yetadir. Shunday qilib, sizni hidoyat qilgani evaziga Allohga takbir aytishingiz uchun ularni sizga beminnat xizmatkor qilib qo‘ydi. Yaxshilik qiluvchilarga bashorat ber» (37-oyat).
Shukrona uchun so‘yilgan hayvonlarning go‘shtlarini ham, qonlarini ham Alloh taolo olmaydi. U Zot ularga muhtoj emas. Niyat bilan hayvon so‘yishdan maqsad, bandaning Alloh amriga itoatini, taqvosini namoyon etishdir. Banda ixlos bilan Allohning yo‘lida hayvon so‘ymoqdami, demak, o‘sha bandaning Alloh taologa taqvosi bor ekan. Allohning roziligi uchun borini qurbon qilishga tayyor ekan. Shu bilan birga, bunday amalni qilish banda uchun Allohni ulug‘lashga bir fursatdir.
«Shunday qilib, sizni hidoyat qilgani evaziga Allohga takbir aytishingiz uchun ularni sizga beminnat xizmatkor qilib qo‘ydi».
Banda Allohni qancha ulug‘lasa, shuncha kam. Birgina hidoyatga boshlab qo‘yganligi uchun qancha takbir aytsa, oz. Hayvon so‘yish ham, Allohning yo‘lida har qanday qurbonlik berishga tayyor ekanini ko‘rsatish ham o‘sha hidoyat uchun Alloh taoloni ulug‘lashdir.
«Yaxshilik qiluvchilarga bashorat ber».
Yaʼni tasavvurni, eʼtiqodni, amalni, ibodatni o‘nglagan va boshqa burchlarni yaxshi ado etadiganlarga xushxabar ber.
Demak, niyatni va amalni Allohning diniga to‘g‘ri qilganligi uchun inson aqiyqa qilish bilan shukronani to‘g‘ri keltiradi va bu ishi uchun ajr-u savob ham oladi.
Aqiyqa qilishda shukrona bilan birga bola tug‘ilishi munosabati ila shodiyona qilish va quvonchni namoyish etib, farzand tug‘ilganini nishonlash ham bor. Ushbu munosabat ila yana bir muhim narsani eslatib o‘tish kerak bo‘ladi.
“Sog‘lom bola” kitobidan
Manba: Islom.uz
Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.
Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi
