Yoshlikning oltin davrini g’animat biling

Alloh taolo tomonidan insoniyatga ato etilgan eng sara va ardoqli ne’mat, shubhasiz, yoshlikdir. Payg‘ambarimiz alayhissalom ham o‘zlarining muborak hadisi shariflarida:

“Keksalikdan oldin yoshlik vaqtini g‘animat biling” deganlar.

E’tibor beradigan bo‘lsak, dunyoga mashhur ajdodlarimizning aksari yoshlik chog‘laridanoq ilm-ma’rifatning ma’lum bir cho‘qqisini zabt etganining guvohi bo‘lamiz. Masalan: Imom Buxoriy 9 yoshida Qur’oni karimni to‘liq yod olib, 11 yoshida ustozi ad-Doxiliyning hadis isnodidagi xatosini “Abu Zubayr hech vaqt Ibrohimdan rivoyat qilmagan” deya tuzatib qo‘yganlar. 20 yoshidayoq bir necha kitoblar muallifi sifatida mashhur bo‘lganlar. Ibn Sino ilmiy izlanishlarini 16 yoshidan boshlab, tabobat sohasiga oid 50 dan ortiq asarlar yozib qoldirganlar. Mirzo Ulug‘bek 17 yoshida hokim bo‘lib, zamonasining hokimlaridan farqli o‘laroq ilm-ma’rifatga e’tiborni kuchaytirganlar. Abu Rayhon Beruniy 18 yoshlarida Xorazm observatoriyasida mustaqil kuzatish ishlarini olib borgan.

Ko‘rinib turibdiki, ushbu ulamolar yoshlik davrlarini zinhor behuda ishlarga sarf etmagan. Bularning ishtiyoqi faqat ilm-fanning nozik jabhalarini kashf etib, mazmunli hayot yo‘lini bosib o‘tish bo‘lgan.

Taassufki, 70 yillik istibdod zamoni bizning aslimiz, ildizimizdan uzoqlashtirishi natijasida yoshlik deya atalmish oltindan-da qimmatli bu fursatni shunchaki o‘yinqaroqlik bilan o‘tkazib yuboradigan bo‘lib qoldik.

Donishmand xalqimiz: “Barorlining bolasi 15 yoshda bosh bo‘lur, barorsizning bolasi 60 da ham yosh bo‘lur” deya bejiz aytmagan.

Buyuk hikmat sohibi Alloh taolo ilonni ko‘rinishdan sovuq qilib yaratgan, chunki uning ichida boshqalarga ziyoni yetadigan zahar bo‘lib, hamma undan o‘zini olib qochadi. Bugun biz ham bolalarimiz qalbini yoshligidanoq ma’rifat nuri, yuksak odob-axloq fazilatlari bilan to‘ldirmasak, dunyodagi zararli, zaharli g‘oyalar ularning qalbini egallab, butun boshli jamiyatimiz bundan jabr chekadi.

Shu o‘rinda ota onalar, murabbiylar va yoshlarimiz uchun o‘ta muhim bo‘lgan ayrim tavsiyalar bilan o‘rtoqlashmoqchimiz:

Ulug‘larimiz: “Xulqi yomon tarbiyachi bir qo‘li bilan qurib, ikkinchisi bilan buzuvchidir” deganlar. Avvalambor, har bir ota-ona va tarbiyachi yaxshi xulq-atvor va kitobga muhabbatda namuna bo‘lsa, inshaalloh, say-harakatlar natija berajadi.

Donishmand xalqimiz: “Hamma joyda —hech joyda, bir joyda — har joyda,” deb yoshlikni behuda o‘tkazmaslikka chaqirganlar. Bu degani bugun ko‘pchilik yoshlarimiz o‘zlarining qiziqishlari va iqtidorlarini rivojlantirishdan ko‘ra moddiy manfaatni afzal ko‘rib, u joydan bu joyga o‘tib, o‘z umrlarini uvol qilmoqdalar. Agar ular ma’lum bir ilm yoki kasb-u korni mahkam tutib, sabr va chidam bilan uning sir-sinoatlarini o‘rgansalar, baraka topib, el-u xalq ichida obro‘ qozonadilar.

Alloh taolo yoshlarimizning oltin davrlarini g‘animat bilib, jadal suratlarda rivojlanib borayotgan ona vatanimizga munosib, yetuk insonlar bo‘lib yetishishini nasib aylasin.

Onalari Alloh deya alla aytgan,

Beshikdanoq ma’rifatning ta’min totgan,

Sal ulg‘aygach chor tarafga ziyo sochgan,

Desam bolam ko‘zlarida hayrat ko‘rdim.

Pand-o‘gitga odamlari ilhaq edi,

Ustoz-shogird an’anasi qaynoq edi,

Shiorlari jaholatni yengmoq edi,

Desam bolam ko‘zlarida hikmat ko‘rdim.

Bugun eslab gapirsam gar ul damlarni,

Olis o‘tmish tarixdagi manzillarni,

Yosh boshiga podshoh bo‘lgan Boburlarni,

Aytsam bolam ko‘zlarida himmat ko‘rdim.