Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
Farzand tarbiyasi
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari
Farzand tarbiyasi
Asosiy 3-12 oy Xulq-atvori Fe'l-atvoridagi umumiy muammolar

Tishlash, chimchilash va soch tortish

da Fe'l-atvoridagi umumiy muammolar
O'qish vaqti:4 daqiqa o'qildi
A A
0
Tishlash, chimchilash va soch tortish

Tishlash, chimchilash va soch tortish

Asosiy fikrlar:

  • Chaqaloqlar sabab va ta’sirni aniqlash uchun tishlaydi, chimchilaydi va sochlarni tortadi. Kichkintoylar buni ko’pincha so’zlarga ega bo’lmagan his-tuyg’ularini ifodalash uchun qilishadi.
  • Ushbu xatti-harakatga «Yo’q» deb javob bering, lekin xotirjam bo’ling. Va bu xulq-atvorga imkon qadar kamroq e’tibor bering.
  • Kichkintoylar xatti-harakatlarining sababini tushunishga harakat qiling. Bu keyin nima qilish kerakligini hal qilishga yordam beradi.

Tishlash, chimchilash va soch tortish: nega chaqaloq va go’daklar buni qilishadi?

Yosh bolalar atrof-muhitni o’rganish va tajriba o’tkazish uchun tishlaydi, chimchilaydi va sochlarni tortadi.

Chaqaloqlar uchun tishlash, chimchilash va soch tortish ularga odatda 6-12 oylik davrida sabab va ta’sirni aniqlashga yordam beradi,. Bu ularning dunyosini o’rganish va bilishning bir usulidir.

Masalan, chaqalog’ingiz sizni tishlaydi va keyin nima qilishingizni ko’rish uchun tomosha qiladi. Agar siz kulsangiz yoki uni o’yinga aylantirsangiz, u yana xuddi shunday munosabatda bo’ladimi yoki yo’qligini bilish uchun qayta urinib ko’rishi mumkin. Agar siz g’azablansangiz, u sizning munosabatingizdan hayratga tushishi mumkin – bu unda yana sinab ko’rish istagini uyg’otishi mumkin!

Chaqaloqlar tishlari chiqish jarayonida milklari qichishi sababli ham tishlashlari mumkin.

Kichkintoylar hayajonlangan, g’azablangan, yoki xafa bo’lganligi sababli tishlashi, chimchilashi yoki sochlarini tortib olishi mumkin. Ba’zan  ularda his-tuyg’ularni ifodalash uchun so’zlar yo’qligi sababli shunday yo’l tutishadi.

Ba’zi kichkintoylar ular bu harakatlarni boshqa bolalar qilganini ko’rgan yoki boshqa bolalar ularga shunday qilgan bo’lsa, boshqa bolalar bilan janjallashishganda ham qilishlari mumkin.

Ular quyidagi hollarda chimchilashlari, tishlashlari yoki sochlarni  tortib olishlari mumkin:

  • juda ko’p shovqin, yorug’lik yoki faollik tufayli o’zini bezovta his qilsa;
  • faolroq o’yin uchun imkoniyatlar kerak bo’lsa;
  • haddan tashqari charchagan yoki ochlik his etsa.
Farzandingiz sizni yoki boshqa birovni tishlash, chimchilash yoki soch tortish orqali xafa qilishi tabiiy holdir. Ammo agar siz shu paytda xotirjam va konstruktiv munosabatda bo’lsangiz, bu kelajakda ijobiy xulq-atvorni rivojlantirishga qaratilgan birinchi qadamdir.

Chaqaloqlarning tishlashi, chimchilashi va soch tortishini boshqarish

Farzandingiz tishlaganida, chimchilab yoki sochlarni tortib olganida unga aniq og’zaki javob berish yaxshidir. Masalan, siz «Yo’q» deyishingiz mumkin.

Keyingi qadam, bolangizning qo’lini (yoki og’zini) to’xtatish va yuz o’girish yoki uni pastga qo’yish bo’ladi. Buni qilganingizda, bolani qilayotgan xatti-harakatlardan e’tiborini chalg’itasiz. Agar chaqalog’ingiz yana ursa, tishlasa yoki sochingizni tortsa, xuddi shunday javob bering.

Agar chaqalog’ingizda  tish chiqayotgan bo’lsa, unga tishlash uchun boshqa narsa bering, masalan, tish tozalagich  yoki xavfsiz o’yinchoq. Agar u och bo’lsa, unga ovqat taklif qiling. Bu xatti-harakatni o’zgartirishi mumkin.

Chaqaloqlar ularga bo’lgan e’tiborni tortadigan xatti-harakatlarni takrorlaydilar. Farzandingiz ijobiy xulq-atvorni namoyon qilishi bilanoq, masalan, quchoqlash yoki yumshoq teginish – uni ko’p e’tibor va maqtov bilan mukofotlang.

Kichkintoylarda tishlash, chimchilash va soch tortish

Tishlash, chimchilash va soch tortishga nisbatan  aniq, og’zaki munosabat bildirish muhimdir. Kichkintoylarga o’zingizni qanday his qilayotganingizni bildirish ham yaxshi usul. Masalan, siz «Yo’q! Tishlash yo’q. Tishlash oyingning jonini og’ritadi,” kabi.

Sizning keyingi qadamlaringiz bolangizning xatti-harakatlariga bog’liqdir. Bolangining xatti-harakatlarining sabablarini bilish,  bolangizga o’zini tutishning yanada mos usullarini o’rganishga yordam beradigan usullarini topishingizga yordam berishi mumkin.

«Kuchli his tuyg’ular»ni ifodalay olmaslik

Agar farzandingiz xafalik, g’azab kabi his-tuyg’ularni ifodalash uchun so’z topa olmagani uchun tishlaydi, chimchilaydi yoki soch tortadi deb o’yasangiz,va siz ham g’azablansangiz, bu sizga yordam bermaydi.

Buning o’rniga, xotirjam bo’lish juda muhim. Bu bolangizga kuchli his-tuyg’ularga ijobiy munosabatda bo’lishni o’rgatadi. Shuningdek, siz bolangizga his-tuyg’ularni ifodalovchi so’zlarni o’rganishga yordam berishingiz mumkin. Masalan, siz shunday deyishingiz mumkin: «Sen g’azablanganga o’xshaysan».

E’tibor bering

Agar xatti-harakat sizning e’tiboringizni jalb qilish bo’lsa, e’tiboringizni bolangizdan uzoqlashtirish unga o’zingizni qanday his qilayotganingiz haqida xabar beradi. Masalan, siz undan yuz o’girishingiz yoki undan uzoqlashishingiz mumkin.

Rag’batlantirish yoki ochlik

Agar chaqalog’ingiz qo’zg’alish uchun yoki och bo’lganligi sababli tishlayotgan bo’lsa, siz sabzavotli tayoqchalar yoki shirinliklar kabi yeyiladiganlarni berishingiz mumkin.

Farzandingiz tishlashda, chimchilashda yoki soch tortishda davom etsa, javob berishda izchil bo’lishga harakat qiling. Bu bolangizga to’g’ri xatti-harakatni o’rganishga yordam beradi. Farzandingiz uch yoki undan katta bo’lsa, unga qisqa uzoqlashish kabi holatni yaratishingiz  haqida o’ylashingiz mumkin.

Kichkintoyingiz boshqa bolani tishlasa, chimchilasa yoki sochini tortsa

Farzandingiz boshqa bolani tishlasa yoki xafa qilsa, xotirjamligingizni saqlang va bola va ota-onasidan uzr so’rab tezda ichkariga kiring. Siz boshqa bolaning his-tuyg’ularini ham sharhlashingiz mumkin – masalan, «Adham, yig’layapti, chunki chimchilash og’riq beryapti» kabi. Agar siz boshqa bolaga  g’amxo’rlik qilishni ko’rsatsangiz, bu bolangizga empatiyani o’rganishga yordam beradi.

Kattaroq yoshli bolalar bilan tishlash, chimchilash yoki soch tortishdan so’ng suhbatlashish

Ikkalangiz ham xotirjam bo’lganingizda, kattaroq yoshdagi bolalar bilan tishlash, chimchilash va soch tortish haqida gaplashish oson kichadi. Asosiysi, bolangiz tushunadigan tildan foydalanishingiz.

Bu bolangizga o’zini tutishning yaxshiroq usullarini o’rganishga yordam beradi. Bundan tashqari, bolalar kimnidir xafa qilgan bo’lsalar, xafa bo’lishlari yoki qo’rqishlari mumkin, shuning uchun gaplashish ularga bu his-tuyg’ularni yengishga yordam beradi. Qum yoki suv bilan o’ynash, pufakchalarni puflash, plastilin o’ynash yoki jimgina rasm chizish bolangizga dam olishiga va yanada xotirjam bo’lishiga yordam beradi.

Yuqoridagi holatlarda yordam olish

Ba’zi bolalarning xatti-harakatlarini boshqarishga qanchalik urinmang, tishlashda, chimchilashda yoki sochlarini tortishda davom etadilar.

Quyidagi hollarda yordam olish yaxshi fikr:

  • Sizqattiq xafa bo’lasiz, charchadingiz yoki g’azablanasiz
  • xatti-harakati sizni shunchalik xavotirga soladiki, siz do’stlar bilan uchrashish yoki do’konlarga borish kabi ishlarni ham to’xtatasiz.

Bolalar psixologi, terapevt yoki pediatr kabi mutaxassislar bolangizning xatti-harakatida xulq atvoriga ta’sir qiladigan biror jiddiyroq sabab bor yoki yo’qligini aniqlashda yordam beradi.

 

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi

UlashishUlashishJo'natish

O'xshash Postlar

Begona odamlardan qo'rqish chaqaloqlar va yosh bolalar

Begona odamlardan qo’rqish: chaqaloqlar va yosh bolalar

06/04/2022

Tavsiya etiladi

Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi

Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi

10 oy avval
Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari

Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari

10 oy avval
this slowpoke moves

Trenddagi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

10 oy avval
4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

1 yil avval

Mashhur

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

10 oy avval
4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

1 yil avval
Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

10 oy avval
0-1 oylik oralig’idagi yangi tugʻilgan chaqaloqning rivojlanishi

0-1 oylik oralig’idagi yangi tugʻilgan chaqaloqning rivojlanishi

1 yil avval
37 haftalik homila

37 haftalik homila

1 yil avval
Farzand tarbiyasi

Ushbu saytimiz orqali siz azizlarga farzandlarimiz tarbiyasi, ularni qanday parvarish qilish yoki tobi qochganda qanday muolajalar qilish mumkinligi, vaqtlarini qanday taqsimlash va shu kabi ko'plab foydali ma'lumot va maslahatlarni malakali shifokorlarimiz-u, dinimiz olimlaridan, hamda boshqa rivojlangan davlatlar mutaxasislaridan ko'chirib olingan zaruriy ma'lumotlarni e'tiboringizga havola qilib boramiz.

Yangi maqolalar

  • Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi
  • Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari
  • Homilaga xavf solishi mumkin bo‘lgan eng jiddiy va xavfli holatlar
  • Qiz bolaning jinsiy rivojlanishi (Ota-onalar bilishi shart)
  • Tug‘ruqdan keyin belim tez-tez og‘riyapti, nima qilay?

Bizni kuzatib boring

  • Biz haqimizda
  • Biz bilan aloqa

© 2021. www.farzandtarbiyasi.uz - Developed by Wasaf.uz.

Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari

© 2021. www.farzandtarbiyasi.uz - Developed by Wasaf.uz.

Qaytib kelganingizdan xursandmiz!

Akkauntingizga kiring

Parolni unutdingizmi?

Parolingizni oling

Parolni tiklash uchun foydalanuvchi nomingiz yoki elektron pochta manzilingizni kiriting.

Kirish

Yangi pleylist qo'shish