Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
Farzand tarbiyasi
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari
Farzand tarbiyasi
Asosiy 1-3 yosh

Virtual autizm ‒ bolajonlarga xavf tug‘dirmoqda

Maqola

da 1-3 yosh, 3-5 yosh, Fe'l-atvoridagi umumiy muammolar, Kichkintoyning fe'l-atvorini tushunish, Odobini nazorat qilish bo'yicha maslahatlar va vositalar, Xulq-atvori
O'qish vaqti:2 daqiqa o'qildi
A A
0
Virtual autizm ‒ bolajonlarga xavf tug‘dirmoqda

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamd-u sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavot-u durudlar bo‘lsin.

Hozirgi kunda zamonaviy xonadonlarimizni bir nechta televizor, kompyuter, planshet, smartfonlarsiz tasavvur etib bo‘lmaydi. Bu masalani ijobiy tomoni bo‘lsa, salbiy tomoni bunda monitor soni ko‘pligidan beixtiyor oilaning har bir aʼzosi boshiga bitta-ikkitadan gadjet to‘g‘ri kelib, hatto eng kichik yoshdagi (0-2 yosh) bolajon ham bemalol gadjetdan foydalanishidir. “Buning nimasi yomon? XXI asr texnika asri, zamonaviy bolalar bizday emas!” degan javob bor barchamizda. Ammo “Gadjetlardan oqilona foydalana olayapmizmi?”, “Ularni ishlatish odobini bilamizmi?” kabi savollarga to‘g‘ri javob bera olishimiz ham muhim sanaladi.

Oxirgi o‘tkazilgan tadqiqotlar natijasi shuni ko‘rsatdiki, aynan shunday «elektron ekran»lardan tartibsiz foydalanish natijasida  «Virtual autizm» degan kasallik kelib chiqdi. Bu kasallikni birinchi bo‘lib psixolog Marius Zamfir shunday nomladi va uni salbiy oqibatlarini klinikasida amaliy va nazariy yoritib berdi.

Nima uchun aynan «Virtual autizm»? Sababi uning belgilari autizm belgilari bilan identik ravishda. Amaliyotda autizm va virtual autizmni bir-biridan farqlash qiyin. Faqat anamnez (yig‘ilgan hayot va kasallik tarixi) natijasidagina kasallikka to‘g‘ri tashxis qo‘yish mumkin.

Autizm belgilari:

– Ijtimoiy munosabatlarga kirisha olmaslik;

– Ko‘z orqali kontaktning yo‘qligi;

– Nutq rivojlanishdan orqada qolishi;

– Boshqa bolalar bilan ijtimoiy o‘yinlarga kirisha olmaslik.

Mana shu belgilar bolaning har kungi 4-5 soatlik monitor (TV, smartfon, planshet, kompyuter bilan) aloqada bo‘lishi bilan birga kechadi.

Kasallik 80 foiz hollarda o‘g‘il bolalarda ko‘proq kuzatiladi. Klassik autizmda destruksiya nevrologik asosga ega bo‘lgan biologik faktorlar bilan bog‘liq bo‘lib, jarayon qaytmas xarakterga ega. Miyaning ushbu sohalarida sinaplar qayta xosil bo‘lmaydi.

Virtual autizmda esa neyron rivojlanishi lozim bo‘lgan  sohalarining stimulyatsiya bo‘lmasligi hisobiga nutqning rivojlanmasligi va boshqa belgilar yuzaga keladi. Bu jarayon qaytar hisoblanadi.

Autizm markazining statistikasiga ko‘ra: 

1975 yilda 5000 boladan 1 tasida, 2005 yilda 500 boladan 1 tasida, 2014 yilda esa 68 boladan 1 tasida autizm aniqlangan.

2008 yilda Amerikaning Pediatriya akademiyasi quyidagi tavsiyalarni berdi:

– 0-2 yoshli bolalarga multimedia texnologiyalari va qurilmalariga yaqinlashish imkoniyatini to‘liq cheklash;

– 3-6 yoshli bolalarga kuniga 1 soatdan ortiq ruxsat bermaslik;

6-12 yoshdagilarga esa maksimum 2 soatgacha ruxsat berish tavsiya qilindi.

Tadqiqotchilarning taʼkidlashicha, ekran oldida o‘tkazilgan vaqtda miya rivojlanmaydi va yashashi lozim bo‘lgan ijtimoiy muhitda yashalmaydi. Bolalar miyasi turli xil ijtimoiy bog‘liqliklar hisobiga rivojlanadi, yaʼni ushlab ko‘rib, hidlab ko‘rib va hokazo. Natijada bolada yoshiga mos rivojlanishi kerak bo‘lgan ko‘nikmalar rivojlanmaydi. Ekranlardagi shovqin va yorqinliklar bola eʼtiborini tortadi,  hatto multfilmlar ham bolada negativ og‘riqli hissiyotlarni chaqirishi, u esa o‘z navbatida bolada agressiv xulqni namoyon qilishi mumkin.

Mutaxassislarning fikricha, 0-2 yoshdagi bolalar ko‘proq ko‘chada (tabiatda) bo‘lishi  va kattalar bilan muloqotda bo‘lishi zarur.

Analizatorlarimizni ishini oladigan bo‘lsak, sezgi va idrok etish orasidagi bog‘liqlik buzilganini ko‘ramiz. Eshitgan va ko‘rgan narsamizni idrok etishimiz zarur, ayniqsa bolalik yoshimizda. Nimanidir idrok etish uchun u bilan bevosita aloqada bo‘lish lozim (taktil, hidlov, eshituv), virtual dunyo bularni bermaydi. Bu analizatorlarning bolaning ilk rivojlanishi davrida ahamiyati katta.

Bu holatning birgina yaxshi jihati shundaki, biologik autizmdan farqli o‘laroq virtual autizmni  davolasa bo‘ladi. Ammo, eng yaxshisi, uni oldini olishdir!

Gavhar Teshaboyeva, psixoterapevt

Manba: muslimaat.uz

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi

UlashishUlashishJo'natish

O'xshash Postlar

Qiz bolaning jinsiy rivojlanishi (Ota-onalar bilishi shart)

Qiz bolaning jinsiy rivojlanishi (Ota-onalar bilishi shart)

12/04/2022
Bolalarda tish kasalliklarini qanday oldini olish mumkin?

Bolalarda tish kasalliklarini qanday oldini olish mumkin?

11/04/2022
Yosh bolalarda tez-tez uchraydigan ko’z muammolari

Yosh bolalarda tez-tez uchraydigan ko’z muammolari

11/04/2022
Bolaning koʻzi tez-tez yoshlanishi biror kasallik belgisi boʻlishi mumkin — Mutaxassis

Bolaning koʻzi tez-tez yoshlanishi biror kasallik belgisi boʻlishi mumkin — Mutaxassis

11/04/2022
Bolalardagi ko’z kasalliklari

Bolalardagi ko’z kasalliklari

11/04/2022
Bolalarda ko‘z kasalliklari va ularni davolashning zamonaviy usullari

Bolalarda ko‘z kasalliklari va ularni davolashning zamonaviy usullari

11/04/2022

Tavsiya etiladi

Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi

Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi

12 oy avval
Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari

Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari

12 oy avval
this slowpoke moves

Trenddagi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

12 oy avval
Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

12 oy avval

Mashhur

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

Videleniya (ajralma) nima, turlari: oq, sariq, yashil, qora, qonli, hidli oqindi

12 oy avval
Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari

12 oy avval
4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

4-5 oylik: chaqaloq rivojlanishi

1 yil avval
farzand tarbiyasi

Farzandning ota-ona oldidagi burchi

1 yil avval
Qin qichishi va achishi: sabablari, davolash usullari hamda profilaktikasi

Qin qichishi va achishi: sabablari, davolash usullari hamda profilaktikasi

12 oy avval
Farzand tarbiyasi

Ushbu saytimiz orqali siz azizlarga farzandlarimiz tarbiyasi, ularni qanday parvarish qilish yoki tobi qochganda qanday muolajalar qilish mumkinligi, vaqtlarini qanday taqsimlash va shu kabi ko'plab foydali ma'lumot va maslahatlarni malakali shifokorlarimiz-u, dinimiz olimlaridan, hamda boshqa rivojlangan davlatlar mutaxasislaridan ko'chirib olingan zaruriy ma'lumotlarni e'tiboringizga havola qilib boramiz.

Yangi maqolalar

  • Gestatsion diabet – homiladorlik muammosi
  • Homila tushishi belgilari, sabablari, bartaraf qilish va oldini olish choralari
  • Homilaga xavf solishi mumkin bo‘lgan eng jiddiy va xavfli holatlar
  • Qiz bolaning jinsiy rivojlanishi (Ota-onalar bilishi shart)
  • Tug‘ruqdan keyin belim tez-tez og‘riyapti, nima qilay?

Bizni kuzatib boring

  • Biz haqimizda
  • Biz bilan aloqa

© 2021. www.farzandtarbiyasi.uz - Developed by Wasaf.uz.

Natija yo'q
Hamma natijani ko'rish
  • Homiladorlik
    • Haftama-hafta
    • Homiladorlikda otaga qo’llanma
    • Salomatlik va tetiklik
    • Farzand uchun tayyorgarlik
    • To’lg’oq va tug’ish
    • Muddatidan oldin tug’ish
    • Abort qilish va o’lik tug’ilish
    • Homiladorlik va tug’ish: video
    • Parvarish rasmlarda: homiladorlik
  • 0-3 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak va idishda emizish
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Erta tug’ilgan chaqaloqlar
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 0-3 oylik
  • 3-12 oylik
    • Xulq-atvori
    • Ko’krak, idishda emizish va qattiq ozuqalar
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-12 oylik
  • 1-3 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 1-3 yosh
  • 3-5 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’ynab o’rganish
    • Xavfsizlik
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 3-5 yosh
  • 5-8 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va muloqot
    • Rivojlanish
    • Oilaviy hayot
    • Salomatlik va kundalik parvarish
    • Oziqlanish va jismoniy faollik
    • O’yin, media va texnologiya
    • Xavfsizlik
    • Maktab va o’zlashtirish
    • Uyqu
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 5-8 yosh
  • 9-11 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab va ta’lim
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 9-11 yosh
  • 12-18 yosh
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • O’yin kulgu va texnologiya
    • Oilaviy hayot
    • Sog’lom turmush tarzi
    • Aqliy va jismoniy salomatlik
    • Maktab, ta’lim va ish
    • Videolar
    • Parvarish rasmlarda: 12-18 yosh
  • Kattalar
    • Oilaviy xilma-xillik
    • Oilaviy hayot
    • Otalar
    • Buva-buvi va boshqa qarindoshlar
    • O’zingizga ham e’tiborli bo’ling
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Ish va farzand parvarishi
    • Videolar
  • Autizm
    • Autizm haqida
    • Xulq-atvori
    • O’zaro yaqinlik va munosabatlar
    • Rivojlanish
    • Salomatlik va tetiklik
    • Maktab, o’yin va ish
    • Davolash usullari va xizmatlar
    • Ota-onalar uchun qo’llanma: davolash usullari
    • Yosh bolalar va autizm: videolar
    • O’spirinlar va autizm: videolar
  • Nogironlik
    • Oilaviy hayot
    • Aqliy salomatlik
    • Huquqlar va qonunlar
    • Maktab, o’yin va ish
    • Xizmat ko’rsatish va qo’llab quvvatlash
    • Nogironlar uchun qo’llanma
    • Nogiron bolalar: videolar
  • Islomda tarbiya
    • Islomiy tarbiya
    • Ibratli hikoyalar
    • Solihlar qissalari

© 2021. www.farzandtarbiyasi.uz - Developed by Wasaf.uz.

Qaytib kelganingizdan xursandmiz!

Akkauntingizga kiring

Parolni unutdingizmi?

Parolingizni oling

Parolni tiklash uchun foydalanuvchi nomingiz yoki elektron pochta manzilingizni kiriting.

Kirish

Yangi pleylist qo'shish