Maktab haqida suhbatlar

Asosiy fikrlar:

• Bolalar bilan maktab haqida suhbatlashish sizni ularning hayoti va oʻrganishiga qiziqqaningizni koʻrsatadi.
• Siz maktab haqida suhbatni yaxshi vaqtni tanlab boshlashingiz mumkin.
• Maktab haqida oddiy va ijobiy savollar berish orqali bolalarni suhbatga chorlang.
• Bolalar katta yoshga yaqinlashganda, maktab haqida suhbatlar kelajakdagi rejalar haqidagi mavzularga ulanib ketishi kerak

Maktab haqida gapirish: nega bolalar ba’zan bu mavzuda suhbatlashishga qiynaladi?

«Darslar qanday oʻtdi?» – bu katta savol. Javob berish uchun bolangiz butun kunni eslashi kerak va bu bolalar (va hatto kattalar !) uchun qiyin savol.

Bola haqiqatan ham shunday deyishni xohlashi mumkin: «Mening kunim gʻoyalar, darslar va ijtimoiy narsalar bilan toʻlib-toshgan edi, ammo men gapni qayerdan boshlashni bilmayman».  Shuning uchun qisqagina qilib :”yaxshi” deb qoʻyishlari mumkin.

Nima uchun maktab haqida gaplashish muhim

Agar siz bolangizning maktabdagi hayoti bilan qizimasangiz, maktab bola uchun oʻz qadrini yoʻqotadi. Sizning qiziqishingiz  farzandingizning ruhiy salomatligi, baxti va farovonligini oshiradi. Shuningdek, u farzandingizning xatti-harakati va yutuqlariga juda ijobiy taʼsir koʻrsatishi mumkin. Bu bolangizga maktab va ta’limni e’zozlashingizni koʻrsatadi, bu esa uni ham maktabni, oʻqituvchilarni hurmat qilishga undaydi.

Maktab haqida birgalikda suhbatlashish sizga farzandingizdan maktabda nima kutilayotgani, ular qanday oʻrganishi va qiyinchiliklarni qanday hal qilishlari haqida koʻproq ma’lumot olishga yordam beradi. Farzandingiz maktabga kamroq qiziqish bildirayotganini yoki muammolarga duch kelganini tushunishga yordam beradi.

Farzandingizning maktabga nisbatan his-tuyg’ulari bilan hamfikr boʻlaversangiz, ular kelajakda ham muammolarni qanday yengishni oʻrganish ehtimoli koʻproq bo’ladi. Shunday qilib, siz birgalikda dars va mashgʻulotlardagi  qiyinchiliklarni yengishingiz mumkin.

Maktab muammolari, masalan, maktab tadbir, musobaqalari yoki doʻstlik muammolari haqida suhbatlashish, shuningdek, jamoaviy ishlar, oʻzingizni va boshqalarni hurmat qilish, doʻstlik, munosabatlar, muammolarni hal qilish va hokazolar haqida suhbat oilaviy qadriyatlaringizni ifoda etish uchun ajoyib imkoniyatdir.

Farzandingiz bilan maktab haqida suhbatlashish strategiyalari

Farzandingiz tushdan keyin maktabdan uyga qaytganida, charchagan, och qolgan yoki boshqa narsalar haqida oʻylashi mumkin. Demak maktab yoki darsdan keyingi mashgʻulotlardan keyin biroz hordiq chiqargach suhbatlashish maqsadga muvofiq.

Farzandingizga darhol koʻp savollar berishdan qochish kerak – bu farzandingiz uchun juda ogʻir bolishi mumkin.  Siz shunchaki bolangizga uni ko’rganingizdan xursand ekanligingizni bildirishingiz va bir muddat maktabdan tashqari mavzular haqida gaplashishingiz mumkin. Yosh bolalar ham maktab haqida soʻrashdan oldin sumkalarini ochishni va har qanday eslatmalarni xayoldan oʻtkazishni yaxshi koʻradilar.

Uy vazifasiga oid savollarni keyinroq saqlash ham bosimni olib tashlashi mumkin! Har kuni tushdan keyin yoki kechqurun bu haqida soʻrash lozim. Farzandingiz odatda oʻz kunini siz bilan baham koʻrishni yaxshi koʻrsa ham, u gapirishni istamaydigan paytlar boʻladi. Bu farzandingizning kayfiyatini his qilish va toʻgʻri daqiqani tanlash masalasidir.

Kunning ayrim qismlari haqida oddiy, ijobiy va aniq savollar bolangizni gapirishga undashi mumkin. «Ha», «yo’q» yoki «yaxshi» javobidan koʻra ko’proq taklif qiladigan savollardan foydalanish yaxshidir. Masalan:

• Bugun maktabdan qanday yangiliklar boʻldi?
• Nima qiziqarli edi?
• Bugun maktabda senga nima yoqdi?
• Sinfxonang hozir qanday koʻrinishga ega?
• Tanaffusdan keyin sinfda nima qilding?
• Bugun kim bilan suhbatlashding?
• Bugun qanday fanlarni o’qidingiz?

Boshlangʻich maktab oʻquvchilari bilan maktab haqida suhbatlashish uchun maslahatlar

Ushbu maslahatlar suhbatni davom ettirishga yordam beradi:

• Suhbatlashishga vaqt ajrating. Bu koʻpincha bolangiz bilan nimadir qilayotganingizda boʻlishi mumkin.  Masalan, bolangiz koʻchada it bilan sayr qilayotganingizda yoki birga kechki ovqat tayyorlayotganingizda gaplashishni yoqtirishi mumkin.
•  Farzandingiz oʻz kuni haqida siz bilan gaplashmoqchi boʻlsa, unga toʻliq e’tiboringizni qarating.
• Farzandingiz sizga nima desa, jiddiy qabul qiling. Masalan, siz shunday deyishingiz mumkin: «Bu juda qiziq.  Keyin nima boʻldi?’ yoki ‘Sen bunga qanday qaraysan?’
• Farzandingiz bilan yoki uning oldida maktab va oʻqituvchilar haqida gapirganda hurmatli tildan foydalaning. Misol uchun, «Sezib turibman,jahling chiqyapti. Ammo u ustozing, ustoz bilan yaxshi muomala qilishing kerak » yoki «Ha, bu adolatsiz kʻrinadi, lekin sen butun voqeani bilmaysan, bunga jiddiy sabablar bor boʻlishi mumkin».
• Faol tinglash texnikasidan foydalaning. Bular sizga bolangizning his-tuygʻularini tushunishga yordam beradi va u gaplashishni xohlaydimi yoki yoʻqligini aniqlashga yordam beradi.

Oʻrta maktab oʻquvchilari bilan maktab haqida suhbatlashish uchun fikrlar

Farzandingiz oʻsmirlik davrida oʻsib ulgʻaygan sayin, ular oʻzlari uchun koʻproq shaxsiy hayot va vaqtni xohlashlari mumkin, bu esa maktab haqida gapirishni qiyinlashtirishi mumkin. Ammo bu sizning iliq, yaqin munosabatlaringizning oxiri emas – shunchaki sizdan biroz uzoqlashish farzandingiz qanday qilib mustaqilroq shaxsga aylanishini koʻrsatadi.

Aloqada qoling

Farzandingiz bilan aloqada boʻlish, uning mustaqilligi va sirliligiga hurmat uning hayoti bilan bogʻliq boʻlib turish ehtiyojini  muvozanatlashda yordam beradi. Bu, shuningdek, bolangiz gapirishga tayyor boʻlgan daqiqalarni tushunishingizga yordam beradi.

Maktab dars va ishlari, kelajak rejalari oʻrtasidagi bogʻliqlik haqida soʻrang

Bu yoshda, farzandingiz maktabdagi vazifalari va maktabni tugatgandan keyin nima qilishni xohlashlari oʻrtasidagi bogʻliqlik haqida gapirishga moyil boʻlishi mumkin.

Demak, bolangizning kundalik faoliyati haqida soʻrashdan koʻra, kelajakdagi rejalarga e’tibor qaratishga harakat qilishingiz mumkin. Masalan, «Axborot texnologiyalari sohasida sen yaratgan veb-sahifa qanday rivojlanmoqda?»  Hali ham maktabdan keyin veb-dizayn boʻyicha oʻqishga kirishni xohlayman deb oʻylaysanmi?’

Muammo belgilariga e’tibor bering

Farzandingiz bilan odatda yaxshi munosabatda boʻlsangiz ham, ular har doim ham ogʻir vaqtni boshdan kechirayotganini aytmasligi mumkin. Farzandingiz maktab hayotini muhokama qilishdan xafa boʻlsa , asabiylashsa yoki savolga javob berishdan bosh tortsa, maktabda muammo boʻlishi mumkin. Agar tashvishlansangiz, bolangizni biladigan boshqa kattalar bilan gaplashishga harakat qilishingiz mumkin. Bundan tashqari, nima boʻlayotgani haqida gaplashish uchun bolangizning dars koordinatori yoki maktab maslahatchisi bilan uchrashuv tayinlashingiz mumkin.

Qiyin mavzularda xotirjam boʻling

Farzandingiz bilan maktab haqida suhbatlar qiyin mavzularga olib kelishi mumkin. Xotirjam boʻlishga harakat qiling, hukm qilmasdan tinglang va bolangizning his-tuygʻulariga e’tibor qarating. Bu siz uchun qoʻllab-quvvatlash va bolangizga uning halolligini, yetuk boʻlib borayotgan shaxs ekanini qadrlashingizni koʻrsatish uchun ajoyib imkoniyatdir.

Farzandingiz siz bilan qiyin mavzularda gaplashishni istamasa, u bilan suhbatlashish uchun boshqa kattalarni topishga yordam berishi mumkin. Qarindosh, doʻst, oʻqituvchi yoki maslahatchi kabi ular ishonadigan va oʻzlarini qulay his qiladigan odamni taklif qilishingiz mumkin.

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi