Kesarcha kesish foydalimi?

Kesarcha kesish qorin bo‘shlig‘ida qilinadigan operatsiya bo‘lib, unda bola onaning qorin devoridagi kesilgan joy orqali chiqarib olish yo‘li bilan dunyoga keladi.

Bolani bunday usulda dunyoga keltirish nafaqat operatsiya o‘tkazishga majbur qolgan ayollar soni ko‘pligi, balki ko‘plab ayollarning tug‘ruq jarayonidagi azoblardan qochib, uni tez va o‘zlari uchun qulay o‘tkazishga bo‘lgan intilishi tufayli ommalashib ketdi.

Aynan shu tufayli ayollarning bir qismi kesarcha kesishni o‘z xohishiga ko‘ra tanlaydi.

Biroq homiladorlik va tug‘ruq — tabiiy jarayon bo‘lib, tos suyagining torligi, onaning yoshi, bolaning bachadondagi noto‘g‘ri joylashuvi va boshqa tibbiy ko‘rsatkichlar tufayli mustaqil ravishda tug‘ish mumkin bo‘lmagan holatlardagina operativ aralashuvga murojaat qilgan ma’qul.

Kesarcha kesish qachon tavsiya etiladi?

• tos suyagi tor bo‘lganida (II—IV darajali torlik);
• bachadon miomasi, tuxumdonlar shishi bo‘lsa;
• bachadon yorilishi xavfi bo‘lsa;
• yo‘ldosh barvaqt ko‘cha boshlasa.

Bundan tashqari, homilaning ko‘ndalang yoki teskari joylashuvi, gestoz, tug‘ruq faoliyatining zaifligi, gipoksiya (kislorod yetishmasligi) yoki homilaning yurak disfunksiyasi ham operatsiya uchun sabab bo‘lib xizmat qilishi mumkin.

Operatsiya qilishning ijobiy va salbiy jihatlari

Kesarcha kesish — ancha keng tarqalgan operatsiya. Statistikaga ko‘ra, har beshinchi chaqaloq ana shu usulda dunyoga kelgan. Tabiiy ravishda savol tug‘iladi: agar bunday tug‘ruq shakliga shunchalik ko‘p murojaat qilinsa, demak uning o‘ziga xos afzalligi bordir?

Bunga aniqlik kiritishga harakat qilamiz. Kesarcha kesishning barcha afzallik va kamchiliklarini ona, bola va shifokor nuqtai nazaridan ko‘rib chiqamiz.

Kesarcha kesishning ijobiy tomonlari

Ona uchun:

• ko‘p soatlab davom etadigan dardning yo‘qligi;
• mustaqil tug‘ish imkoniyati bo‘lmaganida hayot va sog‘liqni saqlab qolish;
• jinsiy hayotning tezroq qayta tiklanishi;
• qin mushaklarining cho‘zilishi, chot to‘qimasining yirtilishi, gemorroyning kuchayishi kabi muammolarning yo‘qligi.

Bola uchun:

• tabiiy tug‘ruqning imkoni bo‘lmaganida hayotni saqlab qolish.

Shifokor uchun:

• ko‘proq pul to‘langani uchun operatsiya yoqimliroq va tug‘ayotgan ayolga ko‘proq e’tibor talab qilinadi.

Kesarcha kesishning salbiy tomonlari

Ona uchun:

• har qanday operatsiya — organizmga aralashuvdir, demak, salbiy oqibatlar, asoratlar xavfi bor;
• tuqqan ayol ruhiy jihatdan o‘zini ona sifatida his qilmaydi, chunki miyaga tug‘ruq yakunlangani haqida signal bormaydi;
• emizish bilan bog‘liq muammolar yuzaga kelishi mumkin;
• narkozdan o‘ziga kelish va choklar bitib ketishi jarayoni ancha noqulaylik tug‘diradi;
• tuqqan ayolning bachadoni qisqarishi uchun tabiiy tug‘ruqdagiga nisbatan ko‘proq vaqt talab etiladi;
• ayolning qornida xunuk chandiq qoladi.

Bola uchun:

• bola oddiy tug‘ruqdagiga nisbatan dunyoga tezroq keladi: qon bosimining keskin tushishi, atrof-muhitning keskin o‘zgarishi — u uchun stress;
• chaqaloq bunday tug‘ruqdan so‘ng moslashishi qiyinroq kechadi;
• bunday bolalarning sog‘lig‘i biroz zaifroq bo‘ladi.

Shifokor uchun:

• tug‘ruq muvaffaqiyatli kechishi uchun mas’uliyat to‘liq uning bo‘ynida.

Kesar kesish operatsiyasidan keyingi parvarish

Vaziyat homiladorlikning kesarcha kesish bilan yakunlanishini taqozo qilsa, tushkunlikka tushmang. Muhimi, farzandingiz bag‘ringizda bo‘lishi. Endilikda ardog‘ingizdagi go‘dak tinimsiz parvarish va eʼtiborga muhtoj. Buning uddasidan chiqishingiz uchun operatsiyadan keyin to‘laqonli tiklanishingiz kerak. Shifokorning barcha tavsiyalariga amalga qilgandagina tiklanish jarayoni tez va asoratsiz kechadi.

Kesarcha kesishdan keyingi muolaja

Jarrohlik amaliyotidan so‘ng oyoqqa qancha tez tursangiz, tiklanish jarayoni shuncha samarali kechadi. Chunki har qanday operatsiyadan so‘ng tomirlarda tromb hosil bo‘lish xavfi tug‘iladi. Bu ayniqsa 35 yoshdan keyin tug‘adigan ayollarga tegishli. Aynan shuning oldini olish uchun shifokorlar operatsiyadan keyin uzoq yotmaslikni, o‘zini zo‘riqtirmagan holda harakatda bo‘lishni uqtirishadi. Shunday ekan, operatsiya kunining ertasigayoq o‘rningizdan turishga harakat qiling.

O‘rindan to‘g‘ri turishga o‘rganing

Buni quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiring:

• oyoqlarni tizzada bukib, yonboshlab oling.
• ehtiyotkorlik bilan qaddingizni ko‘taring.
• yarim o‘tirgan holda bir oz dam oling.
• yordamchining ko‘magi bilan oyoqqa turing. Birinchi marta yurish uchun 2-3 qadamning o‘zi kifoya.

Bolangizni emizing

Operatsiyadan keyin ba’zi onalarda sut kelishi ancha kechikadi. Lekin go‘dagingiz ona sutiga juda muhtoj. Bu yana o‘z salomatligingiz uchun ham muhim. Emizish bachadonning tez qisqarishiga yordam beradi.

Qabziyat yuzaga kelmasin

Sut mahsulotlari hamda kletchatkaga boy meva-sabzavotlar, ko‘katlardan ko‘proq iste’mol qiling. Non va qandolatchilik mahsulotlarini esa kamaytiring. Sababi, ular qorin dam bo‘lishi va qabziyatni kuchaytiradi, choklarni og‘rishiga olib keladi.

Og‘ir yuk ko‘tarmang

Operatsiyadan keyingi 6 oy ichida 3 kg.dan og‘ir yukni ko‘tarmang. Ma’lum vaqt oldinga egilishingiz qiyin bo‘ladi. Bunday paytda kir yuvish, xonani tozalash kabi ishlarni oilaning boshqa a’zolariga topshiring. Maxsus bandaj taqib yurishga odatlaning. Bu qorin choklarini mahkam ushlab, shikastlanishlardan asraydi.

O‘zingizni kasalliklardan asrang

Chilla davridagi ayol har qanday virus-bakteriyalarga nisbatan ta’sirchan bo‘ladi. Salomatligingizda o‘zgarish sezishingiz bilan shifokorga uchrang. Farzandingizni parvarishlash paytida, albatta, niqob taqing. O‘rik, olma, zirk qoqisidan tayyorlangan damlamalar yordamida immunitetni ko‘taring.

Chok o‘rnini parvarishlang

Operatsiyadan keyin yara choklari kuniga 2 mahal, bir hafta davomida aseptika qoidalariga rioya qilgan holda maxsus parvarishlanadi. Buni imkon qadar malakali hamshira amalga oshirishi lozim. Asosan vodorod peroksid eritmasi yordamida yarani infeksiyalardan asrash maqsadida ishlov beriladi va tezroq bitishi uchun alohida surtma dori surtiladi. Agar chok o‘rnida o‘zgarishlar kuzatilsa, tezda shifokorga murojjat qiling.

Cho‘milish qoidalari

Kesarcha kesish usulidan keyin ayol bir oygacha cho‘milmasligi kerak. Bunda shaxsiy gigiyena qoidalariga quyidagicha amal qilinadi:

• tananing belgacha bo‘lgan qismi va beldan pastgacha bo‘lgan sohalari yumshoq sochiqchani namlab asta-sekin yuvib, artiladi.
• yuvinish jarayonida yaraga suv tushib ketmasligiga, yara ustidagi bog‘lam namlanib qolmasligiga alohida ahamiyat beriladi.

Ehtiyot bo‘ling!

Jinsiy yaqinlik chilla davridan so‘ng amalga oshiriladi. Jarrohlik amaliyotini boshdan kechirgan ayol o‘z tanasiga “quloq solishi” kerak. Qorin pastidagi og‘riq kamaydimi? Chok o‘rni nimpushti bo‘lib bitib qoldimi? Yoki o‘rni hamon og‘rimoqdami? Bu savollarga ijobiy javob berolmasangiz, yaqinlikni ma’lum vaqt ortga surgan ma’qul.

Yana farzand ko‘rish ilinjida…

Onaning salomatligida hech qanday nuqson yo‘q, chok joylari allaqachon bitgan, oradan kamida 3 yil vaqt o‘tgan bo‘lsa, ayol homilador bo‘lishi va bemalol o‘zi (tabiiy yo‘l) bilan tug‘ishi mumkin. Ammo bunda tug‘ruq jarayonining choklar holati, bachadonga ta’sirini unutmaslik kerak. Aniq to‘xtamga kelish uchun davolovchi shifokor bilan atroflicha maslahatlashish lozim.

Manba: DNK.UZ

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi