Chaqaloqlar va kichik yoshdagi bolalar uchun sogʻlom beshta oziq-ovqat guruhi

Asosiy fikrlar

Chaqaloqlarga uchun beshta sogʻlom oziq-ovqat guruhiga mevalar, donli ovqatlar, savzavotlar, sut mahsulotlari va oqsillar kiradi.
Bu oziq-ovqatlar oʻsish, rivojlanish uchun muhim boʻlgan ozuqa moddalariga ega.
Tuzli, yogʻli va shakarli ovqatlar, kam tolali ovqatlar va kofein yoki koʻp shakar boʻlgan ichimliklarni cheklang.

Chaqaloqlar va yosh bolalar uchun sogʻlom ovqat nima?

Chaqaloqlar va bolalar uchun sogʻlom oziq-ovqat beshta sogʻlom oziq-ovqat guruhidan turli xil yangi ovqatlarni oʻz ichiga oladi:

sabzavotlar
meva
donalar
sut mahsulotlari
oqsil

Har bir oziq-ovqat guruhida turli oziq moddalar mavjud boʻlib, ular farzandingizning tanasi oʻsishi va toʻgʻri ishlashi uchun zarurdir. Shuning uchun biz barcha beshta oziq-ovqat guruhidan turli xil ovqatlarni iste’mol qilishimiz kerak.

Koʻkrak suti yoki chaqaloq formulasini ichishdan oilaviy ovqatlanishga oʻtish vaqt talab etadi va chaqalogʻingiz darhol barcha beshta oziq-ovqat guruhidan ovqat yemaydi. Farzandingiz qattiq ovqat yeyishni boshlagandan soʻng, har bir taomga turli guruhlardagi ovqatlarni kiritishga harakat qiling.

Meva va sabzavotlar

Meva va sabzavotlar bolangizga energiya, vitaminlar, antioksidantlar, tola va suv beradi. Ushbu oziq moddalar bolangizni keyingi hayotdagi kasalliklardan, jumladan yurak xastaligi, insult va ba’zi saraton kasalliklaridan himoya qilishga yordam beradi.

Kichkintoyingizga meva va sabzavotlarni har ovqatda yoki ovqatdan keyin taklif qilish yaxshidir. Har xil rang, ta’m va tuzilishdagi meva va sabzavotlarni yangi va pishirilgan holda tanlashga harakat qiling.

Kir yoki kimyoviy moddalarni olib tashlash uchun mevalarni yuving va poʻstlogʻini qoldiring, chunki unda ozuqa moddalari ham mavjud.

Siz sogʻlom ovqatlanish uchun namuna boʻlishingiz bilan bolangizga yordam bera olasiz. Farzandingiz sizni turli xil sabzavot va mevalarni iste’mol qilayotganingizni koʻrsa, bolangiz ham ularni sinab koʻrish ehtimoli koʻproq.

Donli ovqatlar

Donli mahsulotlarga non, makaron, guruch, makkajoʻxori, joʻxori va arpa kiradi. Bu ovqatlar bolalarga oʻsishi va rivojlanishi uchun zarur energiya beradi.

Sut mahsulotlari

Asosiy sut mahsulotlari – sut, pishloq va yogurt. Bu ovqatlar oqsil va kalsiyning yaxshi manbalari hisoblanadi.

Taxminan olti oylikdan boshlab sutli ovqatlar kiritilishi mumkin. Ammo 12 oylik boʻlgunga qadar koʻkrak suti yoki chaqaloq formulasi chaqaloqning asosiy ichimligi ekanligiga e’tibor qiling, chunki koʻpchilik bolalar oilaviy ovqatni iste’mol qiladilar. Shundan soʻng, agar bola muvozanatli ovqatlansa, toʻliq yogʻli sigir sutini berishingiz mumkin.

Bu yosh guruhidagi bolalar juda tez oʻsib borayotgani va koʻp energiyaga muhtojligi sababli, ular ikki yoshga toʻlgunga qadar toʻliq yogʻli sut mahsulotlari ichishi kerak.

Agar siz chaqaloqni boshqa sut mahsulotlari bilan oziqlantirishni oʻylayotgan bo‘lsangiz, pediatr yoki shifokor bilan gaplashganingiz ma’qul.

Oqsil

Oqsilga boy oziq-ovqatlarga yogʻsiz goʻsht, baliq, tovuq, tuxum, loviya, noʻxat, va yongʻoq kiradi. Bu ovqatlar bolaning oʻsishi va mushaklarining rivojlanishi uchun muhimdir.

Bu ovqatlar tarkibida temir, rux, vitamin B12 va omega-3 yogʻ kislotalari kabi boshqa foydali vitaminlar va minerallar ham mavjud. Qizil goʻsht va yog’li baliqlardan olingan temir va omega-3 yogʻ kislotalari bolangizning miya rivojlanishi uchun ayniqsa muhimdir.

Sogʻlom ichimliklar

Suv 12 oylikdan katta bolalar uchun eng foydali ichimlikdir. Bu ham eng arzon, shuningdek ular tishlar uchun ftorid bilan boyitilgan.

Oziq-ovqat va ichimliklarda cheklov

Farzandingiz iste’mol qiladigan ba’zi oziq-ovqat miqdorini cheklash yaxshidir. Bu sizning farzandingiz sogʻlom, kundalik ovqatlar koʻproq iste’mol qilishini anglatadi.

Bu taomlar fast-fud, olib ketiladigan taomlar va issiq chipslar, kartoshka chipslari, piroglar, gamburgerlar va pitsa kabi taomlarni oʻz ichiga oladi. Bu oziq-ovqatlar, shuningdek, tort, shokolad, pechene va qandolatchilik mahsulotlarini ham oʻz ichiga oladi. Bularning tarkibida koʻp miqdorda tuz, toʻyingan yogʻ, shakar va kam tola boʻlishi mumkin. Ushbu oziq-ovqatlarni muntazam iste’mol qilish, bolalik davridagi semirish va 2-toifa diabet kabi sogʻliq muammolari xavfini oshirishi mumkin.

Shuningdek, bolangiz uchun shirin ichimliklar, jumladan, meva sharbatlari, sport ichimliklarni cheklashingiz kerak. Shirin ichimliklar tarkibida shakar koʻp, ozuqa moddalari esa kam bo’ladi.

Haddan tashqari koʻp shirin ichimliklar nosogʻlom vazn ortishi va tishlarning parchalanishiga olib kelishi mumkin. Bu ichimliklar bolangizni toʻydiradi va sogʻlom ovqatlanish uchun ochlikni kamaytiradi. Agar bolalar yoshligida muntazam ravishda shirin ichimliklar iste’mol qilsalar, bu nosogʻlom umrbod odatni keltirib chiqarishi mumkin.

Bolalarga kofeinli ovqatlar va ichimliklar tavsiya etilmaydi, chunki kofein organizmga kalsiyni yaxshi singdirishni toʻxtatadi. Kofein ham ogohlantiruvchi vositadir, ya’ni u bolalarga sun’iy energiya beradi. Bularga qahva, choy, energetik ichimliklar va shokolad kiradi.

Desert va shirinliklar uchun sogʻlom alternativlar.

Farzandingizga desert berish yaxshi, lekin uning sogʻlom ekanligiga ishonch hosil qilishga harakat qiling. Meva va sabzavotlar yaxshi tanlovdir – masalan, maydalangan yoki ingichka kesilgan sabzi yoki olma.

Xuddi shu narsa taom oxiridagi shirinlikka ham tegishli. Dimlangan meva yoki yogurt sogʻlom variant hisoblanadi. Agar siz oʻziga xos taom bermoqchi boʻlsangiz, maxsus pishiriqlar pishiring. Tort va shokolad kabi shirin narsalarni tugʻilgan kunlar uchun saqlang.

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi