Bolaga ijobiy munosabatda boʻlish

Asosiy jihatlar;

• Ijobiy munosabatda boʻlish bolaga xushmuomala boʻlgan holda, qiziquvchanlik bilan javob qaytarish hisoblanadi.
• Ijobiy munosabatda boʻlish bola oʻzini xavfsiz his qilishi uchun muhim omildir.
• Bundan tashqari, bolaning shaxsiy rivojlanishida asos boʻlib xizmat qiladi.
• Bolaga ijobiy munosabatda boʻlish uchun vaqt izlamang. Hozirgi har bir soniya siz uchun imkoniyat.

Ijobiy munosabatda boʻlish aslida qanday boʻladi?

Bolaga ijobiy munosabatda boʻlish uni hayotning yorqin nurlarini koʻrsatish va undan bahramand boʻlishi uchun yoʻl hamda bu quyidagicha kechadi.

• Bolaga kulib gapirish;
• Koʻz va boshqa yuz ifodalari bilan muloqot qilish;
• Bundan tashqari, bolani quchoqlash;
• Bolani ruhlantiruvchi va ragʻbatlantiruvchi soʻzlarni qoʻllash;
• Bolaning ilk qiziqishlariga e’tibor qaratish va unga munosib javob qaytarish.

Nega ijobiy munosabatda boʻlish shu qadar muhim hisoblanadi?

Bola tugʻilgandan boshlab, e’tibor hamda mehr-muhabbatga muhtojlik sezadi. Unga toʻgʻri va oʻrinli javob berish onaning mahoratiga ham bogʻliq. Ijobiy munosabatda boʻlish uning keyinchalik oʻziga nisbatan ishonchli boʻlishi uchun ham zarurdir.

Bola toki oʻzini anglab yetgunga qadar, atrofidagi hamma unga qandaydir taʼsir koʻrsatadi. Oʻziga ishonchi mustahkam boʻlishi uchun iloji boricha, negativlikdan uzoqda boʻling.

Har qanday yoshdagi bolaga ijobiy javob koʻrsatish qanday boʻladi?

Bolaga ijobiy munosabatda boʻlish uchun qulay fursat izlamang. Siz uchun berilgan har bir daqiqa qulay imkoniyat ekanligini unutmang. Masalan, choʻmiltirib boʻlgach, artinish mobaynida shirin tabassum bilan suhbatlashing. Yoki birgalikda multfilm tomosha qilishingiz ham mumkin. Bolaning yoshi ahamiyatsiz: har qanday yoshdagi bola eʼtiborga muhtoj boʻladi. Shu vaziyatda sizning munosabatingiz:

• Farzandingizga imkon qadar tabassum bilan muomilada boʻling;
• Bola mashgʻul boʻlgan ishlarga qiziqayotganligingizni koʻrsating;
• Farzandingiz gapirayotganida uni diqqat bilan eshiting, javobini eʼtiborsiz qoldirmang;
• Bola bilan koʻp vaqt oʻtkazing, uni qiziqishlari haqida alohida toʻxtalib oʻting;
• Bolani maqtang. Maqtov bola oʻziga ishonchi mustahkam boʻlishida eng yaxshi usul hisoblanadi

Yangi tugʻilgan chaqaloqlarga nisbatan ijobiy  munosabatlar hamda bu borada foydali maslahatlar

Bola garchi javob bera olmasada, siz aytayotgan soʻzlarni, yuz ifodalaringizni va qoʻl harakatlari bilan gapirishingizni toʻlaqonli tushunishi mumkin.

• Farzandingiz sizga jilmayishi uchun siz unga jilmayib boqishingiz kerak;
• Farzandingiz yigʻlasa, uni ovutishga harakat qiling;
• Bola gapira olmasada, shovqin qilib nimadir tushuntirishga urinadi. Uni zinhor javobsiz qoldirmang;
• Bola qoʻliga bexosdan rangli oʻyinchoq oldi. Uni qoʻlidan qoʻpollik bilan olib qoʻymang. Uni tinglang, balki sizga nimadir demoqchidir.

Yurishni oʻrganayotgan bolalarga nisbatan ijobiy munosabatlar hamda bu borada foydali  maslahatlar

Bola voyaga yetgani sari, siz nima deyotganingizni tushuna boshlaydi, hattoki qanday ohangda gapirishingizga ham aqli yetadi. Shuning uchun, bu yoshda imkon qadar bolaga pozitiv muomila qilish talab etiladi. Quyidagi maslahatlar siz uchun:

• Farzandingiz bilan koʻproq vaqt oʻtkazing. Suhbat jarayonida unga oʻxshab harakatlar qiling, masalan, choʻkkalab oʻtirib, jilmayib  gapiring.
• Bolani diqqat bilan eshiting. U savollaringizga javob berib boʻlgunga qadar, boshqa gap aralashtirmang.
• Farzandingiz oʻynayotganida, unda xatoliklar izlamang. Xatoliklarni toʻgʻrilash oʻrniga ya’ni buyruq berish oʻrniga, ijobiy gaplar roʻyxatini koʻpaytiring. (masalan daraxtni qora rangga boʻyama emas daraxtni yashil rangda boʻyaymizmi yoki boʻyaylik koʻrinishida)
• Bola nima ish bilan mashgʻul boʻlsa ham, uni maqtashni unutmang (masalan, oʻyinchoqlarini yoyib oʻynayotgan boʻlsa: «Oʻynab boʻlgach, oʻyinchoqlarni joyiga solib qoʻy, tushunarlimi» degan ohangda  emas, balki   » Oʻyinchoqlaringni taxlab qoʻyishingni xohlayman»  kabi;

Bogʻcha yoshidagi bolalarga nisbatan munosabatlar borasida maslahatlar

Farzandingiz dunyoga nazar tashlashni boshlaganida, sizning oʻrningiz juda katta ahamiyatga ega va  qanday qilib uning ichki dunyosiga kirish mumkinligi borasida quyida bir qancha sinalgan usullarni taqdim etamiz:

• Farzandingizning sevimli mashgʻuloti bilan birgalikda shugʻullanish uchun vaqt ajrating.
• Farzandingiz ertalab uygʻonganida jilmayishni unutmang. Balki, bir ikki minut vaqtingizni uni quchishga ajratarsiz!
• Farzandingiz bogʻchadan chiqqach, uni xursand qarshi oling. Quchoqlang, jilmayib shirin ohangda u sizga kerak ekanligini eslatib qoʻying.

Maktab yoshidagi hamda  oʻsmirlikka qadam qoʻyayotgan bolalarga nisbatan munosabatlar uchun maslahatlar

Bolaning dunyoqarashi maktabga chiqqanida rivojlanadi. Ammo bu degani bolaga ijobiy munosabatni kamaytirish kerak degani emas.

Quyidagilarni hayotingizda sinab koʻring:

• Bola siz bilan maktab haqida suhbatlashishni xohlaganida, har qanday ishingizni qoʻyib uni diqqat bilan eshiting. Suhbat uchun qulay fursat izlamang, Ya’ni u ko’chada, yoki vanna qabul qilishda, uxlashga yotishda gapirishni xohlashi ham mumkin.
• Farzandingizdan qiziquvchanlik bilan kunduzi qanday  hodisalar sodir boʻlganini soʻrang.
• Oʻzingiz xohlagan savollarni bosqichma bosqich soʻrang, Toki u gapirib boʻlguniga qadar kuting.
• Bola bilan imkon qadar yaxshi narsalar haqida suhbatlashing. Yaʼni uning oldida kimnidir tanqid qilmang, yoki yomonlamang. Bu bola psixologiyasiga jiddiy taʼsir koʻrsatadi.
• Bola bir ishni tugatgach, masalan, uy vazifalarini tayyorlab boʻlgach, uni maqtang, undan faxrlanishingizni eslatib qoʻying. Sizga biroz qiyinchilik berishi mumkin ammo, bola ichki dunyosida  ijobiy muhitni yaratish uchun ayni vaqt shu ekanligini unutmang!

Bolaning savollariga har doim ijobiy javob qaytarish muhim hisoblanadi

Ma’lum bir vaqt davomida, farzandingizga tanqid va negativ fikr-mulohaza bildirish oʻrniga, koʻproq ijobiy munosabatda boʻlishingiz kelajakda oʻziga ishonchli shaxs boʻlib voyaga yetishiga sabab boʻladi. Farzandingiz koʻp vaqtini pozitiv muhitda oʻtkazsa, ichki kechinmalarida oʻzini xavfsiz  muhitda  his qilishi kuzatiladi. Bu munosabat siz qachonki oʻzingizni asabiylashgan his qilganingizda, farzandingizga ijobiy munosabatda boʻlish sizga qiyinchilik tugʻdirishi mumkin. Ammo farzandingiz sizdan olgan eski xotiralaridagi ijobiy muhitni shakllantirib, kayfiyatingizga taʼsir koʻrsatadi.