Asosiy jihatlar:
- Bolaning yaqinlari bilan koʻproq muloqotda boʻlishi uni ruhan rivojlanishida hamda kelajakda oʻziga boʻlgan ishonchini mustahkamlay olishida muhim ahamiyat kasb etadi;
- Muloqotda boʻlish bolani eshitish va uning savollariga oʻrinli javoblar bera olish hamda bundan bola oʻzini hotirjam his qilishi mumkin;
- Bolaga yaxshi suhbatdosh boʻlish keyinchalik boshqalar bilan tez kirishib ketishiga asos boʻla oladi.
Bola bilan muloqotda boʻlish qanchalik muhim ahamiyatga ega?
Bolaga tugʻilgandan boshlab, iliq munosabatda boʻlish, keyinchalik u o’zining dunyosida erkin va mustaqil shaxs boʻlib yetishishiga zamin yaratadi. Bola kelajakda tajribali shaxs boʻlishi uchun hozirdan hayotiy koʻnikmalarni shakllantirib borish maqsadga muvofiq. Bu albatta, bola bilan muloqot qilish bilan chambarchas bogʻliq.
Bola bilan yaxshi muloqotda boʻlish
Yaxshi muloqot bu:
- Muloqot davomida farzandingizni eʼtibordan chetda qoldirmaslik.
- Bola bilan muloqot qilishda diqqat markazini oddiy mavzularga qaratmang, uning ichki dunyosiga kirish yoʻllarini izlay olishingiz lozim.
- Tinglash orqali u nima demoqchiligini gapini tugatmasdan sezishingiz ham mumkin. Ammo bu degani gapini boʻlib ayting degani emas.
- Bolaning ichki kechinmalarida nafaqat xursandchilik kuzatilishi mumkin va bunda boʻlgan voqeani kulib gapirib beradi. Bundan tashqari, koʻnglida noxushlik oʻtsa ham uni oxirigacha diqqat bilan eshitishingiz kerak.
- Uni diqqat bilan tinglayotganligingizni koʻrsating. Yuz va qoʻl harakatlari bunda yordam beradi;
- Farzandingiz bilan muloqotingiz qancha muddat davom etayotganiga ahamiyat berib boring.
Bola bilan boʻladigan munosabatni yanada yaxshilash va bu borada foydali maslahatlar
Bola hayotining dastlabki pallasida siz koʻproq roʻl oʻynaysiz. Shuning uchun, u gapirishni boshlagan onlardayoq, yaxshi suhbatdosh boʻlishga ruhan tayyorlanib boring. Bunda kelajakda nafaqat sizni balki boshqa insonlarni ham tinglay olish koʻnikmalari shakllanib boradi.
Quyidagi koʻrsatmalar bilan tanishing:
- Suhbatlashish va bir-biringizni tinglash uchun vaqt ajrating.
- Oilaviy taomlar tayyorlashda farzandingiz fikrini ham eshiting;
- Imkon qadar farzandingiz bilan muloqot qilishda telefon, kompyuter va televizorni oʻchirib qoʻying. Bexosdan yonsa, bola fikri buziladi va u gapida davom etolmaydi;
- Kundalik hayotingiz haqida soʻz oching, unga kunni qanday mazmunli oʻtayotganini eslatib turing;
Bolaga faol tinglovchi boʻling: Siz uchun maxsus maslahatlar
Bolani faol tinglash yaxshi davom etadigan muloqotga kalit boʻla oladi. Shuningdek, oʻrtangizdagi munosabatni yanada mustahkamlaydi. Sababi shundaki, bolani faol tinglab borish siz unga gʻamxoʻrlik koʻrsatayotganingizni, orzu-istaklariga qiziqish bildiryotganingizni koʻrsatadi.Shu orqali farzandingiz ichki dunyosida nima yashirin ekanligidan xabardor boʻlib borasiz.
Quyidagi maslahatlarga amal qiling:
- Bolani tinglayotganingizni yuz va qoʻl harakatlari orqali ifodalab turing. Masalan, u koʻzlaringizga qarab gapirishiga imkon bering. Bola shuningdek, mashgʻulot davomida gapirishni avzal koʻrsa, uni zinhor toʻxtatmang, gapirishda davom etsin, siz esa uni tinglashda davom eting.
- Farzandingiz gapirayotgan vaqti uning yuz va qoʻl ishoralariga befarq boʻlmang. Tinglay olish, shunchaki soʻzlarni eshitish emas, uni eʼtiborga olib, asl mazmunini tushunib yetishdir.
- Farzandingiz aytayotgan mavzuga koʻproq toʻxtalib oʻting. Gapirishida toʻxtab qolsa, davom etishini soʻrang. Shu orqali siz unga qiziqayotganligingizni payqaydi va bundan ruhlanadi.
- Farzandingiz gʻalati temadan ogʻiz ochsa, yoki fikrini ifodalab berishda soʻz topa olmasa, uni jumlalarni tugatmaslikka, biroz oʻylanib voqealarni eslashiga vaqt bering.
- Muammo yuzaga kelsa, unga yechim topishga shoshilmang. Farzandingiz sizning shirin gap-soʻzlaringizni qo’msab, hayajonlanganidan soʻz topa olmayotgan boʻlishi ham mumkin.
- Farzandingiz ichki dunyosida nima sodir boʻlayotganligiga qiziqayotgan boʻlsangiz,u bilan bola tilida oddiy soʻzlar ishtirokida suhbatlashishni unutmang.
Bolani barcha gaplari uchun ruhlantiring, koʻproq gapirishga undang
Har qanday bola eʼtibor bilan eshitadigan tinglovchiga ehtiyoj sezadi. Bu borada siz va boshqa yaqin insonlarning eʼtibori bolani ruhiyatiga ijobiy taʼsir koʻrsatishi mumkin.
- Bolaga har doim oʻrnak boʻling. U nima ish qilsangiz shuni qaytaradi. Shuning uchun, u bilan muloqot qilishda, uni qiziqishlariga koʻproq toʻxtalib oʻting;
- Bolani eshityotganligingizni sezdiring, u toʻlqinlanib aytib berayotgan mavzu sizga shu qadar qiziq boʻlsinki, imkon qadar ijobiy javob berishga tayyor boʻling. Oʻz navbatida, onaning toʻgʻri javobi bolaning psixologiyasiga jiddiy taʼsir koʻrsatadi.
- Bola tushuna oladigan tilda gapiring. Rasmiy yoki adabiy tildan uzoqda boʻling. Aks holda, uning miyasi siz aytayotgan gaplaringizni anglab yetish uchun emas nima maʼno berayotganligi bilan band boʻladi. Qisqa qilib aytsak, oson soʻzlardam foydalaning.
- Bolaning yoshi hamda qabul qilish darajasiga moslashtirib, yoʻl-yo’riq koʻrsating.
- Foydali koʻrsatma bermoqchi boʻlsangiz, maqtovga boy gaplarni ishlatishni yodingizdan chiqarmang. Har qanday bola tanqidga qaraganda maqtovga tez reaksiya bildiradi.
Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.
Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi