Duoning ijobati

Ulug‘ muhaddis, yurtimizning faxri Imom Buxoriyning nomini eshitmagan odam kam bo‘lsa kerak dunyoda. Bu zotning onalari ham farzand kamoli yo‘lida fidoyilikning oliy namunasini ko‘rsatganlar. Farzandlarini yer-u ko‘kka ishonmay yurgan Fotimani Allohning yana bir imtihoni kutib turar edi. Bir kuni yangi yo‘lga kirgan dilbandi Muhammad atak-chechak qilayotib, yiqildi. Shunda yerda yotgan bir shoxcha uning ikki ko‘ziga zarar yetkazdi. Oradan uch-to‘rt kun o‘tgach, ona farzandining ko‘zi ko‘rmayotganini sezib qoldi. Fotima dunyosini unutdi, tilidan Alloh zikri tushmay qoldi. U shu topda o‘g‘lining ko‘ra olishi evaziga iymonidan boshqa hamma narsasini berishga tayyor edi. Katta o‘g‘li hamrohligida Buxoroning mashhur hoziq tabibinikiga jo‘nashdi.

Fotima tabib huzuridan bo‘shashib, oyoq-qo‘li jonsiz holatda qaytdi. Qartaygan, ko‘zlari qisiq, titroq qo‘lli tabib o‘g‘lini obdon tekshirib ko‘rib, davolashga ojiz ekanini aytdi. Ortidan «Umid yolg‘iz Allohdan!» deb taskin ham berdi.

Shu soatdan boshlab Fotimaga hayotning qizig‘i qolmadi. Necha kunki, tunlari bedor, kunduzlari ro‘zador. Beto‘xtov namoz o‘qiydi. Joynamozi ko‘z yoshlaridan siqib olinguday ho‘llanib ketadi. Allohga iltijo bilan yolvoradi, dilbandining kasaliga shifo so‘raydi.

Ana shunday kunlarning birida Fotima tush ko‘rdi. Barvasta, chiroyli yuz, ko‘rkam soqolli bir shayx tushiga kirdi. Keyin bilsa, Ibrohim Xalilulloh ekanlar. U kishi Fotima qarshisiga kelib, unga xursand holda: «Ey ayol, Allohga ko‘p yolvorib yig‘laganing, tinmay duolar qilganing besamar ketmadi, mehribon Alloh o‘g‘lingning ko‘zlarini qaytarib berdi!» dedi.

Uyqudan yuragi hapriqib uyg‘ondi. Shoshilinch tahorat oldi-yu, o‘g‘li yotgan xonaga chopdi. Kirib qarasa, ko‘zi yana ko‘ra boshlagan o‘g‘li o‘rnida jilmayib yotardi. Ayol taqvosi mukofotiga berilgan bu yaxshilikdan behad sevindi. Allohga hisobsiz shukrlar aytdi, maqtovlar yo‘lladi. Onasi bu qadar suyub-ardoqlab ulg‘aytirgan Muhammad keyinchalik, hadis ilmining sultoni, ulug‘ muhaddis bo‘lib yetishgan Muhammad ibn Ismoil Buxoriy (Imom Buxoriy) edi.

Bu ibratli rivoyatlardan ravshan bo‘ladiki, bolaning kelajakda qanday va kim bo‘lib ulg‘ayishi ko‘p jihatdan onalarga, ularning qanday tarbiya berishganiga, hatto bolalariga qay darajada mehr ko‘rsatib, erkalaganlariga bog‘liq. Shunday bo‘lgach, bolangizning barkamol dunyoga kelishi, yaxshi inson bo‘lib ulg‘ayishini istasangiz, onasining yemishiga, kayfiyatiga, taqvodorligiga eʼtibor qarating.

Qurʼoni karimda: «O‘z uylaringizda qaror topingiz» (Ahzob, 33), deb marhamat qilingan. Bu ayol uchun eng sharafli joy – uning uyi, oila davrasi degani. Ayol uchun oilaning charog‘boni, ro‘zg‘orning ishboshisi, farzandlar tarbiyachisi bo‘lishdan ko‘ra fazilatli, savobli ish yo‘q. Ayol jamoat ishlari bilan band bo‘lib, o‘zgalar ishini qoyillatsa-yu, o‘z bolalari begona enagalar va bog‘cha tarbiyachilari qo‘lida ona mehriga, erkalashiga zor-tashna ulg‘aysa, bundan kimga foyda-yu kimga zarar?! Olimlarning tadqiqotlariga ko‘ra, o‘z onasi tarbiyasini olgan, uning g‘amxo‘rligi, shafqatini har qadamda his etib turgan bolalar o‘zlarini butunlay jamoat ishiga baxshida qilib, farzandlaridan uzilib qolgan onalarning bolalariga qaraganda sog‘lom, aqlli, tarbiyali va ko‘ngilchan bo‘lib ulg‘ayishar ekan. AQSHda o‘tkazilgan tadqiqotlarda qamalganlarning yarmidan ko‘pi ona mehriga to‘ymagan yoshlar ekani maʼlum bo‘lgan. Darhaqiqat, farzand tarbiyasi borasida oilada onaning o‘rni alohida ahamiyat kasb etadi. Farzandga mehr degan ulug‘ tuyg‘uni hech kim onadan ortiqroq bera olmaydi.

Afsus, baʼzan onalar uchun bola tarbiyasi jamiyat va ro‘zg‘or yumushlari oldida eʼtiborsiz narsa bo‘lib qolmoqda. Ayollarga har qancha huquq berilmasin, ular qanchalik yuksak maqomlarga erishmasinlar, agar bolalariga yaxshi tarbiya bermasalar, ularga o‘zini, millatini, dinini, Vatanini tanitmasalar va sevdirmasalar, onalik haqqini ado etmagan bo‘lishadi. Zero, Islom olimlaridan biri aytganiday, «Avlodlarni voyaga yetkazish va munosib inson qilib tarbiyalash maqsad qilib olinmagan nikoh shunchaki bir aysh-ishrat va maishatdan bo‘lak narsa emas. Bu nikohdan tug‘ilgan bolalar ham o‘tkinchi hirsning qurboni bo‘lgan bechoralardir».

Muhammad ibn Muhammad Jomiy aytadi: «Har bir ota-onaning farzand oldida burchi bor. Chunonchi, har bir ota o‘z farzandi nomusli ayoldan tug‘ilishiga harakat qilsin, toki tug‘ilganidan keyin odamlar farzandga turli taʼnalar qilib yurmasin. Bolaga yaxshi va chiroyli ism qo‘ysin. Unga ilm-u maʼrifat o‘rgatsin. Ota-ona farzandini hamisha halol ovqat bilan boqsin. Harom yo‘lda topilgan taom bolaga yomon taʼsir ko‘rsatadi va uni haromxo‘rlikka o‘rgatadi. Buning uchun ota-onaning o‘zi, avvalo, halol ovqat yeyishi kerak. Shundagina pushtidan bo‘lgan bola halol va pokiza bo‘lib tug‘iladi. Ona homiladorlik paytida harom va noravo ovqatlardan, nosharʼiy ishlardan tiyilishi kerak».

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi