Chaqaloqlar bilan bog‘lanish rishtalari

Asosiy fikrlar

• Bog‘lanish chaqaloqning rivojlanishi uchun juda muhimdir.
• O‘zaro bog‘lanish chaqaloqning ehtiyojlariga izchil va iliq javob berganingizda sodir bo‘ladi.
• Tabassum qilish, o‘ynash, gaplashish va quchoqlash bularning barchasi chaqalog‘ingiz bilan bog‘lanishning yaxshi usullaridir.
• Farzandingiz o‘sib ulg‘aygan sayin, siz bog‘lanishning yangi usullarini topasiz.

Chaqaloqlar bilan rishtalarni bog‘lash haqida

Chaqalog‘ingiz bilan bo‘lgan munosabatingiz birgalikda qilayotgan narsalaringiz va chaqalog‘ingizga qanday munosabat qilishingizga qarab shakllanadi. Misol uchun, bog‘lanish quyidagilar orqali sodir bo‘lishi mumkin:

• chaqaloqning oziq-ovqat, uyqu, toza taglik va boshqa narsalarga bo‘lgan ehtiyojlariga javob berish
• chaqalog‘ingizga iliqlik va muhabbatni ko‘rsatish
• tabassum bilan chaqalog‘ingizning ko‘zlariga qarash
• chaqaloqni ushlash yoki quchoqlash
• chaqalog‘ingiz bilan o‘ynash
• chaqalog‘ingiz bilan gaplashish.

Farzandingiz bilan shunday ishlarni qilsangiz, bu chaqalog’ingizga uning dunyosi xavfsiz ekanligini va ularni sevishingizni bilib olishiga yordam beradi.

3-6 oylik bog‘lanish: qanday ko‘rinishga ega va qanday javob berish kerak

Bu yoshda bog‘lanish bu chaqalog‘ingizning siz bilan muloqot qilishga urinishlariga iliq munosabatda bo‘lishdir. Misol uchun, chaqalog‘ingiz sizga tabassum qilganda, u sizning qarashingizni va tabassum qilishingizni istaydi. Farzandingiz hali ham sizga biror narsa kerakligini aytish uchun yig‘laydi, lekin taxminan besh oy ichida siz xirillashlar, qichqiriqlar va g‘ichirlashlarni ham eshitishingiz mumkin. Sizning e’tiboringizni jalb qilish uchun chaqalog‘ingiz ham kula boshlaydi yoki «ah-goo» kabi so‘zlarni ayta boshlaydi.

Bu yoshda chaqalog‘ingizga javob berish va o‘zaro aloqa o‘rnatish uchun ba’zi narsalarni qilishingiz mumkin:

• Farzandingizni tizzangizga, sizga qaragan holda qo‘ying. Kichkintoyingizning ko‘zlariga muloyimlik bilan qarang va bir-biringizga qaraganingizda yumshoq gapiring. Bolaga qarashda davom eting va bolaning reaktsiyalariga tabassum, so‘zlar va dalda beruvchi ohanglar bilan javob bering.
• Farzandingizning tagligini almashtirganingizda, kiyimlarini yig‘ib qo‘yganingizda yoki boshqa uy ishlarini qilganingizda, nima qilayotganingiz haqida chaqalog‘ingiz bilan gaplashing. Sizning ovozingiz chaqalog‘ingizni tinchlantiradi.
• Farzandingiz shovqin qilganda tinglayotganingizni ko‘rsating. Tabassum qilishga, bosh silkitishga, ko‘zlaringizni kattalashtirishga va qoshlaringizni ko‘tarishga harakat qiling. Shuningdek, siz “To‘g‘rimi?” yoki “Yaxshi gapirmayapsizmi!” kabi so‘zlarni aytishingiz mumkin. Bularning barchasi chaqalog‘ingizni muloqotda bo‘lishga undaydi va bu sizning rishtalaringizni mustahkamlaydi.
• Farzandingizga xafa bo‘lganida yoki hayajonlanganidan keyin tinchlanishiga yordam bering. Buni chaqaloqni silash, yumshoq so‘zlarni aytish va tinchlantiruvchi musiqa chalish orqali qilishingiz mumkin.

6-9 oylik bog‘lanish: qanday ko‘rinishga ega va qanday javob berish kerak

Bu yoshda chaqalog‘ingiz bilan qanday munosabatda bo‘lishingiz uning harakat va muloqot qobiliyatlari bilan bog‘liq. Misol uchun, chaqalog‘ingiz g‘o‘ng‘irlash va ovoz chiqarish orqali muloqot qilishga harakat qilib, orqangizdan emaklashi yoki oldingizga borishi mumkin.

Bu chaqaloqqa nima kerakligini va qanday javob berish kerakligini tushunishni osonlashtiradi.

Bu yoshda chaqalog‘ingizga javob berish va o‘zaro bog‘lanish uchun ba’zi narsalarni qilishingiz mumkin:

• Chaqaloq sizga yaqinlashganda yoki orqangizdan sudralayotganda javob bering. Agar siz darhol chaqaloqni ko‘tarolmasangiz yoki uni quchoqlay olmasangiz, tabassumingiz va bolani tinchlantirish uchun iliq ovozdan foydalanishingiz mumkin, masalan: «Salom! Quchoqlashni xohlaysizmi? Men avval kirlarni qo‘yaman”.
• Kichkintoyning ehtiyojlariga javob berganingizda, bolaning his-tuyg‘ularini tushunishingizni ko‘rsatadigan so‘zlardan foydalaning. Va chaqalog‘ingizga ularning ma’nosini tushunishga yordam berish uchun so‘zlarni takrorlang. Misol uchun, siz chaqalog‘ingizni ovqatlantirganda, siz: «Siz ochmisiz?», «Qorningiz ochdimi?» yoki «Oh, men ham ochman» deb aytishingiz mumkin.
• Farzandingizning tovushlarini takrorlang. Agar chaqaloq «ba-ba» desa, «ba-ba» deb javob bering va javobni kuting. Bu chaqalog‘ingizni siz bilan muloqot qilishni davom ettirishga undaydi, bu sizning aloqangizni mustahkamlash uchun yaxshi usul. Shuningdek, u chaqalog‘ingizga suhbatlashish haqida o‘rgatadi.
• Yuzingizni qo‘llaringiz orqasiga yashirib, keyin tabassum bilan chiqib, chaqalog‘ingiz bilan peekaboo o’ynang. Bu chaqaloq sizni ko‘rmasa ham, siz hali ham borligingizni tushunishga yordam beradi.

9-12 oylik bog‘lanish: qanday ko‘rinishga ega va qanday javob berish kerak

Bu yoshga kelib, chaqalog‘ingiz haqiqatan ham o‘z dunyosini kashf eta boshlaydi. Bu sizning chaqalog‘ingiz bilan munosabatda bo‘lishingiz va bog‘lanishingizga ta’sir qiladi.

Misol uchun, chaqalog‘ingiz doim yangi tajribalar va narsalar bilan tanishtiradigan harakatda bo‘ladi. Ammo bu ba’zan chaqalog‘ingiz uchun qo‘rqinchli ham bo‘lishi mumkin, shuning uchun, siz bilan iliq va ishonchli muloqot chaqaloqqa izlanishda va o‘rganishda davom etishiga ishonch beradi. Va hatto chaqalog‘ingiz ko‘p narsalar bilan tanishib, o‘rgansa ham, siz hali ham chaqaloq dunyosidagi eng muhim narsasiz. Bu shuni anglatadiki, chaqaloq hali ham sizning yoningizda bo‘lishini, sizga narsalarni ko‘rsatishni va ular qilayotgan narsaga qiziqishingizni bilishni xohlaydi.

Farzandingizga javob berish va bolalik yoshiga yaqinlashganda, ular bilan bog‘lanish uchun baʼzi narsalarni qilishingiz mumkin:

• Farzandingizning hissiy ifodalariga javob bering. Misol uchun, siz “Bu o‘yinchoq qo‘rqitdimi?” kabi so‘zlarni aytishingiz mumkin, bu sizning chaqalog‘ingizga oxir-oqibat o‘z his-tuyg‘ularini tushunish va boshqarishga yordam beradi. Kichkintoy bilan hamdard bo‘lish sizning munosabatingiz uchun ham yaxshi.
• Farzandingizning qiziqishlariga moslang.
• Farzandingiz yoningizda bo‘lganda o‘ynashini va xonada narsalarni topishini osonlashtiring. Masalan, siz chaqaloqning sevimli o‘yinchoqlarini xonadagi past javonga qo‘yishingiz mumkin.

Farzand tarbiyasiga oid bo’lgan eng yaxshi tavsiyalar jamlangan dasturni yuklab oling.

Linkni bosing: 👉 Farzandim dasturi