Bola tugʻilganidan soʻng birinchi soatlarda nima qilish kerak

Asosiy fikrlar:

• Bola tugʻilganidan keyin nima qilish kerak tugʻruq jarayoniga va bolaning bachadondan tashqari atrof muhitga qanday tarzda moslashishi.
• Agar bola yaxshi nafas olayotgan boʻlsa va sizning sogʻligingiz barqaror boʻlsa siz bolangizni qoʻlingizga olishingiz mumkin.
• Agar bola tugʻilganidan soʻng nafas olish va boshqa qiyinchiliklarga duch kelsa, shifokorlar chaqaloqni tekshiradilar va qanday tibbiy yordamga muhtojligini aniqlaydilar.
• Sizning chaqalogʻingiz dastlabki 24 soatda tekshiruv va emlashlardan o’tadi. Bu haqida akusher yoki shifokordan soʻraganingiz ma’qul.

Bola tugʻilganidan keyingi dastlabki daqiqalar

Sizning chaqalogʻingiz tugʻiladigan payt juda oʻziga xos boʻlishi mumkin, lekin odatda juda koʻp narsa sodir boʻladi. Tugʻilgandan keyin nima sodir boʻlishi tugʻruq jarayoniga, chaqalogʻingizning qanday tugʻilishiga va chaqalogʻingizning bachadondan tashqaridagi hayotga qanchalik tez moslashishiga bogʻliq bo’ladi.

Asoratlanmagan vaginal tugʻish

Koʻpgina chaqaloqlar tugʻilganidan keyin bir necha soniyalar ichida nafas oladi va yigʻlaydi.

Agar chaqalogʻingiz yaxshi nafas olayotgan boʻlsa , bola yalongʻoch holda, teridan teriga, koʻkragingiz yoki qorin boʻshligʻingizga yotqizilishi mumkin. Teri bilan aloqa qilish chaqalogʻingizni issiq ushlab turadi va chaqaloogʻingizning nafas olish va yurak urush tezligini barqarorlashririshga yordam beradi va chaqoloqqa jismonan bogʻlanish imkonini beradi. Shuningdek chaqalogʻingizni emizishingizga yordam boʻladi.

Chaqalogʻingiz sizni ustingizdaligida akusher chaqalogʻingizni artib quritadi va ikkalangizni ham adyol bilan oʻrab qoʻyadi.

Agar sizga ma’qul boʻlsa, chaqalogʻingizni yoʻrgakka oʻrab sizga berishadi.

Chaqaloqlarni vakuum orqali tugʻilishi

Vakuum yordamida tugʻilgan chaqaloqlarning koʻpchiligi tugʻilishi bilanoq nafas oladilar va yigʻlaydilar. Ammo ba’zi chaqaloqlar biroz oʻzlarini oʻnglolmasligi va sekin nafas olishi mumkin, ayniqsa ular tugʻruq paytida bezovtalansa. Agar shunday boʻladigan boʻlsa, akusher yoki pediatr chaqalogʻingizni izolyatorga olib borishadi. Ular chaqalogʻingizni quritishadi va nafas olishini tekshirishadi.

Chaqalogʻingiz yaxshi nafas olayotgan boʻlsa, siz bolangizni bir marta qoʻlingizga olib koʻrishingiz mumkin. Siz chaqalogʻingizni qorin boʻshligʻingizga qoʻyishni soʻrashingiz mumkin. Yoki chaqalogʻingizni quritishgandan soʻng yoʻrgakka oʻrab sizga berishadi.

Rejalashtirilgan kesarcha kesish orqali tugʻish

Rejalashtirilgan kesarcha kesish orqali tugʻilgan chaqaloqlarning koʻpchiligi tugʻilganida kuchli nafas oladilar va yigʻlaydilar.

Agar bola yaxshi nafas olayotgan boʻlsa, bolangizni quritish va tekshiruvdan oʻtkazish uchun boshqa izolyatorga olib chiqishidan oldin, siz chaqalogʻingiz bilan teri orqali aloqa qilishingiz mumkin. Ba’zida chaqalogʻingizni sizga berishidan oldin nafas olishini yaxshilab tekshirib koʻrishadi. Chaqalogʻingizni tanangizni ustida ushlab turishingizni soʻrashingiz mumkin yoki operatsiya stoli ustida bolangizni qoʻlingizga olmoqchi boʻlsangiz chaqalogʻingizni issiq adyol yoki sochiqqa oʻrab berishadi .

Ba’zida sizga qoʻshimcha tibbiy yordam kerak boʻlishi mumkin va shunday holatda siz bolangizni keyinroq bagʻringizga olishga toʻgʻri keladi. Siz sogʻayib ketgunizgacha yoki tugʻruqxonaga qaytishingizgacha turmush oʻrtog’ingiz chaqalogʻingizga ga’mxoʻrlik qilib turadi.

Favqulotda kesarcha kesish orqali tugʻish

Favqulotda kesarcha kesish orqali tugʻilgan chaqaloqlar tugʻilish paytida nafas olishda yordamga muhtoj boʻlishadi. Akusher yoki pediatr chaqalogʻingizni maxsus izolyatorga olib boradi. Shuningdek ular chaqalogʻingizga qanday yordam kerakligini aniqlaydilar.

Agar chaqalogʻingiz yaxshi nafas olayotgan boʻlsa va sizning sogʻligingiz barqaror boʻlsa bolangizni bagʻringizga olishingiz mumkin. Hattoki siz operatsiya stolida boʻlsangiz ham chaqalogingiz bilan teri orqali aloqa qilishingizni soʻrashingiz mumkin.

Agar sizda umumiy behushlik boʻlsa, chaqalogʻingizni sogʻayib ketganingizdan keyin bagʻringizga olishingiz mumkin.

Kindikni kesish

Chaqaloq tugʻilganidan keyin kindik ichakchasini kesish kerak. Bola tugʻilgandan keyin darhol kindik kesiladi yoki kindik kesilishidan oldin siz bolangizni bir necha daqiqaga bagʻringizga olishing mumkin.

Sizning chaqalogʻingiz kesarcha kesish orqali tugʻilgan boʻlsa, yoki tugʻilgamdan keyin darxol izolyatorga olib borilishi kerak boʻlsa, yoki sizda kuchli qon ketish kabi asoratlar kuzatilsa akusher kindikni kesadi.

Kindikni kesish juda ham qiyin lekin uni kesish sizga ham chaqalogʻingizga ham ogʻriq bermaydi.

Farzandingiz tugʻilgandan keyin qanday koʻrinishga ega boʻladi va oʻzini tutadi

Tugʻilgandan keyingi dastlabki daqiqalarda chaqalogʻingiz koʻk yoki binafsha rangga ega boʻlishi odatiy holdir. Agar chaqalogʻingiz yaxshi nafas olayotgan boʻlsa, chaqaloqning teri rangi tugʻilgandan keyin 7-10 minut ichida asta-sekin pushti rangga aylanadi. Farzandingizning qoʻllari va oyoqlari 24 soatgacha koʻk rangda boʻlishi mumkin. Buning sababi, chaqalogʻingizning qoʻllari va oyoqlaridagi qon tomirlari juda kichik va u yerda qonning toʻgʻri aylanishi va pushti rangga aylanishi uchun vaqt kerak boʻladi. Agar hamma narsa yaxshi boʻlsa, koʻpchilik chaqaloqlar tugʻilgandan keyin darhol yigʻlaydilar. Koʻp chaqaloqlar  uxlab qolishdan oldin jimgina katta ochiq koʻzlari bilan atrofga qarashadi. Ammo ba’zilari hushyor turishi va ovqatlanishni xohlashlari mumkin. Agar chaqalogʻingiz ovqatlanishga tayyor boʻlib tuyulsa, siz chaqalogʻingiznj tugʻilgandan keyin bir necha daqiqada emizib koʻrishingiz mumkin. Doya sizga chaqaloqni koʻkragingizga biriktirishga yordam beradi.

Apgar ball

Apgar – bu chaqaloqning yurak urishi, nafas olishi, mushaklari ohangi, ogohlantirishlarga munosabati va terining rangi oʻrganadigan o’lchov shkalasidir. Ushbu beshta mezonning har biri uchun 0, 1 yoki 2 ball beriladi va Apgar balli aniqlanadi. Farzandingizning Apgar balli chaqalogʻingiz bachadon ichidagi hayotdan tashqaridagi hayotga qanchalik yaxshi oʻtganligini oʻlchaydi. Apgar koʻrsatkichlari chaqaloqning sogʻligʻi va rivojlanishi oid manbalarda keltirilgan

Farzandingiz tugʻilgandan keyin tibbiy yordamga muhtoj boʻlganda

Agar chaqalogʻingiz tugʻilgandan keyin toʻgʻri nafas olmasa va nafas olish uchun yordamga muhtoj boʻlsa, yurak tezligi past boʻlsa (daqiqada 100 zarbadan past) yoki yumshoq boʻlsa, chaqaloq izolyatsiyaga oʻtkaziladi. Xodimlar chaqalogʻingizga qanday qoʻshimcha tibbiy yordam kerakligini hal qiladi.

Shifokor yoki akusher chaqaloqning nafas olish yoʻllarini tozalashi va maxsus chaqaloq niqobi va nafas olish moslamasi orqali normal havo berish orqali chaqaloqning nafas olishiga yordam berishi mumkin. Nafas olish moslamasi va yuz niqobi chaqalogʻingiz mustaqil nafas olguncha turishi mumkin.

Agar chaqalogʻingizning nafas olishi, yurak urishi va egiluvchanligi yaxshilanmasa, chaqaloq niqob yoki nafas olish moslamasi orqali kislorodga muhtoj boʻlishi mumkin.

Agar chaqalogʻingiz tugʻilganda nafas olishda yordamga muhtoj boʻlsa, chaqalogʻingiz keyingi baholash va yaqin monitoring uchun maxsus parvarishlash boʻlishi mumkin yoki yangi tugʻilgan chaqaloqlar reanimatsiyasiga olib boriladi.

Birinchi 24 soat ichida tekshiruvlar va dori-darmonlar

Tugʻilgandan keyin birinchi soat ichida doya chaqalogʻingizga sizning ism familyamgiz birikltirilgan qogʻozni bogʻlab qoʻyadi .

Sizning chaqalogʻingiz ham dastlabki bir necha soat ichida bir muncha vaqt oʻlchanadi. Kichkintoyning vaznini oʻlchaganda, doya tezda jismoniy tekshiruvni oʻtkazadi.

Doya chaqalogʻingiz birinchi marta hojatini chiqarganda yozib oladi. Bu odatda birinchi 24 soat ichida sodir boʻladi.

Sizdan chaqalogʻingizga bir yoki ikkita inyeksiya qilish uchun ruxsat berishingiz soʻraladi. Ushbu inyeksiya tugʻilgandan soʻng darhol yoki bir necha soat ichida son mushaklariga kiritiladi. Inyeksiyalar quyidagilardan iborat:

• K vitamini – bu K vitamini yetishmovchiligi (yangi tug’ilgan chaqaloqning gemorragik kasalligi) tufayli qon ketishining oldini olishga yordam beradi.
• gepatit B ga qarshi emlash – bu tugʻilishda talab qilinadigan yagona emlashdir

Homiladorlikning oxirigacha boʻlgan uchrashuvlaringizdan birida siz ushbu muolajalarni akusheringiz  bilan muhokama qilishingiz mumkin